Digitalna istorija

web adresar, internet sajtovi i digitalni alati: istorija, istoriografija, arhivistika

Category: Arhivi

African Activist Archive

admin

African Activist Archive

African Activist Archive, <http://africanactivist.msu.edu/> (02. XI 2010).

African Activist Archive Project je posvećen čuvanju dokumenata i sećanja na aktivizam u Sjedinjenim Državama koji je podržavao borbu afričkih naroda protiv kolonijalizma, aparthejda i socijalne nepravde od pedesetih do devedesetih godina XX veka. U okviru Projekta sakuplja se onlajn arhiva istorijskih izvora: pamfleti, bilteni, brošure, bedževi, posteri, majice, audio i video zapisi, lična sećanja i intervjui sa aktivistima, direktorijumi arhivskih ustanova i specijalne zbirke biblioteka i istorijskih društava od značaja za buduća istraživanja. Sajt Projekta je jednostavno podeljen u par osnovnih sekcija. Početna stranica sadrži kratak uvodni tekst o samom projektu, a sa desne strane vizuelno su predstavljeni linkovi ka medijskoj galeriji: posteri, bedževi, dokumenta, fotografije, audio, video i majice. Osnovni meni se nalazi u horizontalnoj ravni u vrhu stranice i sadrži: link za povratak na početnu stranicu, Galeriju (indeksirane sve jedinice prema vrsti medija i količini), Pregled (Browse), koji, osim indeksirane galerije prema vrsti medija, daje i linkovani spisak afričkih izvora poređan abecednim redom prema imenu države, ali i spisak američkih organizacija sa materijalom koji je od svake ustupljen za potrebe sajta. Osim toga, osnovni meni sadrži i veoma dobro kreiranu mašinu za naprednu pretragu, zatim web adresar svih arhivskih institucija čiji sadržaji su ovde prezentovani, sa osnovnim informacijama o svakom arhivu, detaljan spisak linkova ka drugim, sličniim web lokacijama, kao i stranicu koja sadrži detaljnije informacije o samom Projektu.

Slobodan Mandić, 2. novembar 2010.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 2, 2010, str. 130.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) IX”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2010, Bеograd, 2011, str. 125-130.

Siberian Archives

admin

Siberian Archives

Endangered Archives Programme, Siberian Archives, <http://www.arts.ualberta.ca/vcr/eap016/index.php> (29. X 2010).

Vizuelni arhiv Sibira sadrži bogatu kolekciju od nekoliko hiljada fotografija koje dokumentuju ljude, predele i razvoj Centralnog Sibira krajem 19. i početkom 20 veka. Većina fotografija je nastala tokom prve tri decenije XX veka, u periodu dramatičnih promena za stanovnike ove oblasti. Naprednu pretragu baze fotografija je moguće izvesti prema nekoliko zadatih kriterijuma (ime fajla, foto komentar, organizacija, godina, fotograf, ključna reč…), a pretraživanje je efektnije ukoliko se upiti zadaju na ruskom jeziku, ćirilicom i transliterovanom latinicom. Kolekcija je digitalizovana u okviru Projekta Picturing Central Siberia pokrenutog 2007. godine od strane Programa za ugrožene arhive (Endangered Archives Programme), sa namerom zaštite, očuvanja, proučavanja i predstavljanja vizuelnog arhivskog nasleđa Sibira i preindustrijske i ranoindustrijske kulturne istorije. Projekat obuhvata presovjetsku i sovjetsku eru sa pogledom na urođeničke sibirske narode, društva naseljenika, misionare, starovernike, egzile, komuniste, socijalne agitatore i sve ostalo karakteristično za taj period. Vizuelni arhiv uključuje fotografije, negative, ilustracije, filmove, kao i druge objekte materijalne kulture koji su sačuvani u lokalnim, regionalnim, nacionalnim i privatnim kolekcijama Rusije i Sibira. Osim ulaska u pretraživu bazu fotografija, posetilac sajta može se detaljnije informisati o samom projektu, akutelnim dešavanjima, ustanovama i ličnostima koji u njemu učestvuju, a posredstvom korisnih linkova posetiti i druge prezentacije sličnog sadržaja. Posebno zanimljivo i korisno, svima koji se interesuju za digitalizaciju kulturnog nasleđa i fotografskih kolekcija, biće detaljnije informacije o arhivskim tehnikama i data-protokolima, sa dodatnim objašnjenjima procesa skeniranja dokumenata (u sekciji Resources).

Slobodan Mandić, 29. oktobar 2010.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 2, 2010, str. 126-127.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) IX”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2010, Bеograd, 2011, str. 125-130.

Finding Moving Images in European Collections

admin

filmarchives online, Finding Moving Images in European Collections

filmarchives online, Finding Moving Images in European Collections, <http://www.filmarchives-online.eu/> (13. XII 2010).

Evropski filmski onlajn arhiv omogućava jednostavan i besplatan pristup katalogu informacija iz filmskih arhiva širom Evrope. U formi multilingvalnog Web portala omogućeno je pretraživanje filmskih dela prema sadržaju, filmografskim podacima i fizičkim karakteristikama. Rezultati pretrage sadrže informacije o postojanju i lokaciji materijala, kao i detalje koji omogućavaju pristup. Baza podataka nije fokusirana na igrani film, već pre na dokumentarne i obrazovne filmove, filmske žurnale, putopisne, reklamne, naučne, industrijske, eksperimentalne, sportske i animirane filmove. Evropski filmski onlajn arhiv nastao je kao rezultat rada u okviru MIDAS projekta (Baza podataka pokretnih slika za pristup i ponovnu upotrebu evropskih filmskih kolekcija) koji je pokrenut kao pilot projekat u sklopu MEDIA Plus programa Evropske komisije. Od početka rada na projektu 2006. godine do januara 2009. godine uključeno je 18 institucija i arhiva pod vođstvom Holandskog filmskog instituta (DIF). Centralni mesto sajta predstavlja odeljak Pretraga pokretnih slika, što je u stvari veoma napredna mašina za pretragu baze gde je pretraživanje moguće u kombinaciji veoma različitih kategorija, počevši od lokacije, preko ključnih reči naslova, ličnosti, produkcije, sadržaja, mesta, zvuka, formata filma, boje, tipa kopije i sl. Osim što predstavlja najobuhvatniju i stalno rastuću evropsku filmsku bazu, ovaj projekat je ujedno i  odličan pokazatelj i putokaz na koji način se danas prave veliki evropski kulturni poduhvati uz pomoć novih tehnologija.

Slobodan Mandić, 13. decembar 2010.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2010, str. 123.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar)”, u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2010, Bеograd, 2011, str. 115-123.

Collections of the 1956 Digital Archive

admin

Collections of the 1956 Digital Archive

The Open Society Archives (OSA) at Central European University, Collections of the 1956 Digital Archive, <http://www.osaarchivum.org/digitalarchive/> (02. X 2009).

U okviru digitalnih kolekcija Arhiva otvorenog društva Centralnoevropskog univerziteta u Budimpešti nalazi se i zbirka posvećena događajima u Mađarskoj 1956. godine. Prezentacija sadrži različite vrste materijala: kolekciju intervjua sa izbeglicama iz Mađarske, specijalnu kolekciju novinskih članaka u četiri knjige, izveštaje američkih obaveštajnih službi otvorenih za javnost između 2001. i 2005. godine, preskliping iz štampe različitih zemalja, vesti i izveštaje osoblja Istraživačkog instituta Radia Slobodna Evropa, audiovizuelnu kolekciju od 69 filmova i delova filmskog materijala, dokumente iz Arhiva Huver instituta, tematski vodič kroz građu pripremljen od strane arhivista Arhiva otvorenog društva, odabrane onlajn kolekcije na drugim sajtovima. Prezentacija je urađena dvojezično, na mađarskom i engleskom jeziku. Bogatstvom sadržaja, dizajnom i tehničkim rešenjem, ovaj sajt predstavlja odličan primer tematski orijentisanog prezentovanja izvorne građe na Internetu.

Slobodan Mandić, 2. oktobar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 3, 2009, str. 110.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) VII”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2009, Bеograd, 2009, str. 107-111.

Портал Архивы России

admin

Портал Архивы России

Федеральное архивное агентство (Росархив), Портал Архивы России, <http://www.rusarchives.ru/> (01. X 2009).

Pored tradicionalnih informativnih sredstava (opisa, inventara, vodiča, regesta, kataloga, pregleda) istraživači se o sadržaju arhivske građe sve više informišu pomoću Internet prezentacija arhiva i drugih onlajn dostupnih baza podataka. Portal Arhivi Rusije Federalne arhivske agencije pruža obilje informacija o ruskoj arhivskoj građi, ali i o raznim drugim aspektima arhivske nauke u Rusiji. Na početnoj stranici portala, ispod fotografije Glavnog arhiva ministarstva inostranih dela iz 1896. godine, postavljeni su linkovi ka sedam sekcija prezentacije: novosti, mapa sajta, knjiga gostiju, forum, izložbe, arhivski katalozi i link ka sajtu Pobeda 1941-1945. Ulaskom u mapu sajta posetilac će uočiti i dotatne sekcije: arhivske grupe, arhivsko zakonodavstvo, federalni arhivi, arhivska odeljenja muzeja i biblioteka, arhivski projekti, izdanja i publikacije, metodologija, informatizacija, rasprave, arhivsko obrazovanje. Sekcija Архивная отрасль sadrži i podsekciju Organi upravljanja arhivskom građom u Ruskoj Federaciji, što predstavlja neku vrstu arhivske mreže sa spiskom i adresarom oblasnih arhiva i linkovima ka njihovim prezentacijama. Radi lakšeg snalaženja autori sajta su postavili i kraći rečnik osnovnih arhivskih pojmova i termina. Sekcija Baza podataka sadrži i linkovani spisak kataloga i onlajn baza podataka. Svojim sadržajem i pregledno organizovanim materijalom portal Arhivi Rusije predstavlja ne samo izuzetan izvor informacija o bogatstvu ruskih arhivskih fonfova, već i odličan primer na koji način se Internet i moderne tehnologije nadovezuju, a u izvesnom smislu i prevazilaze, tradicionalne forme rada u istoriografiji i arhivistici.

Slobodan Mandić, 1. oktobar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 3, 2009, str. 108.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) VII”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2009, Bеograd, 2009, str. 107-111.

Victoria Research Web

admin

Victoria Research Web. Scholarly Resources for Victorian Research

Patrick Leary, Victoria Research Web. Scholarly Resources for Victorian Research, <http://victorianresearch.org/> (25. IX 2009).

Victoria Research Web je vodič za istraživanje izvora za britansku devetnaestovekovnu istoriju koji je sastavio Patrik Leri (Patrick Leary), osnivač i urednik diskusione liste posvećenoj ovoj temi, pokrenute još 1993. godine. Na početnoj stranici nalazi se sadržaj podeljen u pet tematskih celina: istraživački izvori (arhivi, štampani izvori, planiranje istraživačkog putovanja), časopisi, disukusije (grupe i blogovi), nastava i drugi viktorijanski izvori. Korišćenje vodiča je olakšano i mogućnošću napredne pretrage, prema zadatom terminu ili frazi, ali i u kombinaciji sa hronološkim okvirom kada je materijal postavljen, ili ažuriran na Internetu. Tematski vodiči poput ovoga, ne samo da pružaju neprocenjivu pomoć istraživačima u traganju za potrebnim materijalom na Web-u, nego predstavljaju i odličan primer na koji način stručnjaci specijalizovani za određene teme mogu sistematizovati svoja znanja u svrhu kvalitetnijeg pristupa naučnom istraživanju.

Slobodan Mandić, 25. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 2, 2009, str. 86.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) VI. Devetnaesti vek”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2009, Bеograd, 2009, str. 85-89.

Победа. 1941-1945

admin

Федеральное архивное агентство (Росархив), Победа. 1941-1945

Федеральное архивное агентство (Росархив), Победа. 1941-1945, <http://victory.rusarchives.ru/> (02. X 2009).

Sajt Pobeda 1941-1945 pokrenut 19. februara 2004. godine, kao poseban projekat u okviru opšteruskog portala Arhivi Rusije, predstavlja jedinstvenu bazu fotodokumenata tematski vezanih za učešće Rusije u Drugom svetskom ratu. Osnovu kolekcije čini građa iz nekoliko ruskih specijalizovanih arhiva. Struktura prezentacije je krajnje jednostavna i čini je šest odeljaka: 1. Arhivi (linkovani spisak arhivskih institucija iz kojih je prikupljena građa sa podacima o preuzetim dokumentima i detaljnijim informacijama o svakom arhivu); 2. Katalog (tematski katalog fotodokumenata); 3. Autori (azbučno raspoređen spisak autora fotografija i u okviru svakog imena njihovi radovi); 4. Linkovi (linkovani spisak drugih sajtova na Internetu koje sadrže materijal na koji se odnosi prezentacija); 5. Mašina za pretragu sajta i fotodokumenata (prema ključnoj reči, godini, autoru, mestu i imaocu arhivske građe); 6. O sajtu (osnovne informacije o sajtu i njegov istorijat). Treba napomenuti i da je većina fotografija od nepoznatih autora i one čine posebnu grupu u rubrici Autori. Od trenutka puštanja na mrežu sajt je u nekoliko navrata dopunjavan novim materijalom i tematski restruktuiran i trenutno sadrži 1638 fotodokumenata, što ga, zajedno sa ostalim osobenostima, čini izuzetnim među brojnim prezentacijama posvećenim Drugom svetskom ratu. 

Slobodan Mandić, 2. oktobar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2009, str. 117.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) V”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2009, Bеograd, 2009, str. 111-117.

Parallel History Project on Cooperative Security

admin

Parallel History Project on Cooperative Security

Parallel History Project on Cooperative Security (PHP), <http://www.php.isn.ethz.ch/> (15. VIII 2008).

The Parallel History Project on Cooperative Security (ranije Parallel History Project on NATO and the Warsaw Pact) je projekat koji pruža nove naučne perspektive za izučavanje savremene međunarodne istorije, prvenstveno sakupljanjem, objavljivanjem i interpretacijom nekada tajnih državnih dokumenata. Od osnivanja 1999. godine saradnici na projektu su sakupili hiljade strana materijala vezanog za međunarodnu bezbednost u hladnoratovskoj eri. Pored velikog broja informacija vezanih za razna područja istraživanja Hladnog rata poput prikaza i recenzija knjiga, bibliografskih podataka, vesti, informacija o arhivima itd, posetioci sajta ovde mogu pronaći bogatu kolekciju arhivske građe sakupljenu sa raznih strana. Originalni dokumenti su ili skenirani i kao takvi dati na uvid, ili su prekucani sa originalnog izvora. Takođe, u nekim slučajevima izvor je preveden na engleski jezik, a negde je dat dokument samo na jeziku na kome je nastao. Bogatstvo dostupnog materijala i raznovrsnost informacija pohranjenih na ovom sajtu svakako zavređuju širu pažnju naučnika, studenata, kao i svakoga ko se interesuje za savremenu istoriju međunarodnih odnosa.

Slobodan Mandić, 15. avgust 2008.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2007, str. 169.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) III”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2007, Bеograd, 2008, str. 165-171.

League of Nations Photo Collections

admin

League of Nations Photo Collections

League of Nations Archives, Indiana Univerity Center for the Study of Global Change, League of Nations Photo Collections, oktobar 2002, http://www.indiana.edu/~league/index.htm (19. VII 2008).

Fotografska kolekcija Društva naroda je podeljena u nekoliko odeljaka: ličnosti, zasedanja, skupštine, komisije i komiteti, konferencije, sekretarijat, delegacije, stalni sud međunarodne pravde, međunarodna organizacija rada, razno. Pored kolekcije fotografija na sajtu postoji i odeljak Izvori gde se nalaze veze i prema drugim sajtovima u vezi sa Društvom naroda, zatim vodič za istraživanje, hronološka tabela i bibliografija koju je moguće pregledati abecednim redom, ali i pretražiti prema zadatim rečima. Prezentacija je nastala u saradnji Arhiva Društva naroda i Centra za studije globalnih promena Univerziteta u Indiani.

Slobodan Mandić, 19. jul 2008.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2007, str. 168-169.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) III”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2007, Bеograd, 2008, str. 165-171.

Mass Gymnastics Under Communism

admin

Bodies in Formation. Mass Gymnastics Under Communism

Open Society Archives, Bodies in Formation. Mass Gymnastics Under Communism, 25. X 2004, <http://www.osa.ceu.hu/galeria/spartakiad/online/>, (16. VIII 2008).

Ako ljudsko telo posmatramo kao najpouzdaniju i sveobuhvatnu metaforu za život i njegovo značenje, mnoštvo tela u masovnoj gimnastici istovremeno predstavlja metaforu o poželjnoj slici društva i njegovom vođstvu. Autori virtuelne izložbe Bodies in Formation – Mass Gymnastics Under Communism pokušali su da istraže kako se simbolični potencijal masovnih gimnastičkih rituala pod komunizmom u Istočnoj Evropi osmišljavao i bio menjan od strane zvanične ideologije. Simbolične predstave masovnog spektakla tela prezentovane su brojnim fotografijama, ilustracijama i dokumentima. Prezentacija je podeljena na nekoliko sekcija: uvod, prolog, disciplina, snaga, lepota, mladost, epilog, katalog, knjiga utisaka, linkovi, zahvalnost i urađena je dvojezično, na engleskom i mađarskom jeziku.

Slobodan Mandić, 16. avgust 2008.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2007, str. 168.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) III”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2007, Bеograd, 2008, str. 165-171.