Digitalna istorija

web adresar, internet sajtovi i digitalni alati: istorija, istoriografija, arhivistika

Category: digitalne kolekcije

Digital Archive International History Declassified

admin

Digital Archive International History Declassified

Тhe Woodrow Wilson International Center for Scholars, Digital Archive International History Declassified, <http://digitalarchive.wilsoncenter.org> (30. III 2013).

Digitalni arhiv Međunarodnog centra Vudro Vilson kreiran je sa namerom da studentima, istraživačima i specijalistima za međunarodne odnose i noviju diplomatsku istoriju omogući pristup dokumentima vlada i organizacija širom sveta, a sa kojih je skinuta oznaka tajnosti. Nedavno deklasifikovana arhivska građa većinom je prezentovana u prevodu na engleski jezik i sadrži diplomatske telegrame, poverljivu korespodenciju, zapisnike i drugo. Najstariji dostupan dokument je izveštaj o hapšenju Imre Nađa od strane NKVD-a iz 1938. godine, a pored hronološke pretrage, snalaženje u digitalnoj zbirci je omogućeno i izborom geografske lokacije. Uz to su sva dokumenta organizovana i u sedamdeset posebnih kolekcija (npr. Poljska i mađarska kriza 1956, Berlinski zid, Kineska spoljna politika, Ekonomija hladnog rata, Kubanska spoljna politika, Nuklearna istorija Indije, Međukorejski odnosi, Pokret nesvrstanih…), gde je kod svake naznačena količina dokumenata koju kolekcija sadrži. Napredna pretraga je omogućena tzv. pretraživačkim filterom u nekoliko kategorija (datum, predmet, lokacija, jezik, autor, kolekcija, tema, izdavač, arhivska ustanova). Poseban dodatak sadržanim kolekcijama dokumenata predstavljaju četiri predmetna vodiča sa uvodnim esejima, lentama vremena, nastavnim materijalima.

Slobodan Mandić, 30. mart 2013.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 2, 2012, str. 109.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XV”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2012, Bеograd, 2013, str. 109-113.

Archivio Multimediale della Memoria dell’Emigrazione Regionale

admin

Archivio Multimediale della Memoria dell’Emigrazione Regionale

Archivio Multimediale della Memoria dell’Emigrazione Regionale (AMMER), <http://www.ammer-fvg.org> (18. I 2013).

Multimedijalni arhiv sećanja regionalne emigracije je digitalni arhiv koji sakuplja i prezentuje fotografije, dokumenta i audio snimke intervjua emigranata iz italijanske regije Frulija Venecija Đulija. U početku je Arhiv sadržao sto intervjua sa pet hiljada fotografija sakupljenih u Argentini i Urugvaju, a vremenom su istraživanja usmerena dalje, ka svim zemljama dokle su dosezali migracioni talasi iz ove regije, tako da baza danas sadrži 745 intervjua i skoro 15000 fotografija. Prezentovani materijal potiče iz različitih institucija, arhiva, privatnih i javnih ustanova, a sajt je dizajniran na način da omogućuje emigrantima, njihovim porodicama i potomcima direktno dopunjavanje materijala. U funkciji bolje interakcije sa korisnicima sajta je i multijezično osmišljeni karakter prezentacije (italijanski, furlanski, slovenački, engleski, francuski, kastiljanski, nemački, portugalski). Na sajtu je dostupna i opšta studija o istoriji emigracije iz ovog regiona, kao i posebna studija za svaku zemlju za koju postoje dostupni podaci u bazi. Pretragu materijala je moguće obaviti kombinacijom nekoliko parametara (Imena, „Ko, šta, gde, kada”, Intervjui, Mape, Lenta vremena, Putovanja, Priče emigranata). Projekat je nastao i razvija se u saradnji državnih institucija regije sa univerzitetima u Trstu i Udinama.

Slobodan Mandić, 18. januar 2013.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2012, str. 113-114.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XIV”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2012, Bеograd, 2012, str. 109-114.

Istarske novine online

admin

Istarske novine online (INO) – Prva istarska virtualna knjižnica

Sveučilište Jurja Dobrile u Puli, Sveučilišna knjižnica u Puli, Istarske novine online (INO) – Prva istarska virtualna knjižnica, 2007, <http://www.ino.com.hr> (18. I 2013).

Nastala kao rezultat projekta pokrenutog od strane Sveučilišne knjižnice u Puli 2005. godine, Prva istarska virtuelna biblioteka posetiocima sajta omogućava mrežni pristup digitalizovanoj kolekciji starih novina koje su izlazile u Istri u drugoj polovini XIX i u prvoj polovini XX veka. Pretraživa baza digitalne zbirke sadrži 35.250 stranica starih novina objavljenih u Istri na hrvatskom, italijanskom i nemačkom jeziku, a u planu je uključivanje i istarskih novina na slovenačkom jeziku. Odeljak Pregledavanje sadrži popis naslova novina, sa rasponom godina izlaženja (gde je za svaki pojedinačni naslov omogućen ulazak klikom i dobijanje više informacija o samom listu), uputstvo za korišćenje, i polja za unos gde je omogućena kombinacija pretrage podataka prema ključnoj reči, naslovu izdanja, godini i broju. Ova prezentacija je odličan primer kvalitetnog predstavljanja nacionalne kulturne baštine, uključujući i baštinu drugih naroda, a kolekcija će sadržajno sigurno biti interesantna i širem krugu korisnika (npr. informacije iz perioda jugoslovenske države, ili iz vremena Prvog svetskog rata). Pored izuzetno jednostavnog i svedenog menija za upotrebu digitalizovane kolekcije starih novina, treba pohvaliti i pregledno izložene informacije u rubrici O projektu, gde se posetioci sajta, između ostaloga, mogu informisati i o razlozima pokretanja projekta digitalizacije, ciljevima, kako je tekao sam tok postupka digitalizacije i predstavljanja na internetu, ili zašto su stare novine prethodno mikrofilmovane.

Slobodan Mandić, 18. januar 2013.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2012, str. 112-113.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XIV”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2012, Bеograd, 2012, str. 109-114.

Digital Innovation South Africa

admin

Digital Innovation South Africa

Digital Innovation South Africa, 2009, <http://www.disa.ukzn.ac.za> (18. I 2013).

Prezentacija Univerziteta Kvazulu-Natal (KwaZulu-Natal) u Durbanu je posvećena prikupljanju i davanju na raspolaganje informacija o društvenoj i političkoj istoriji Južne Afrike, prvenstveno periodu borbe za slobodu od 1950. godine (Zakon o popisu stanovništva), pa do prvih demokratskih izbora 1994. godine, a tematski su pokrivene oblasti poput aparthejda, borbe za crnačka građanska prava i rada Afričkog nacionalnog kongresa. Glavni odeljak sajta je fokusiran na pretragu pozamašne digitalne kolekcije dokumenata, a to je moguće vršiti na dva načina: tematski, tj. prema vrsti izvora (članci, mape, posteri, štampa, poezija, biografije, literatura, intervjui, mape, muzika, govori, rezolucije, svedočenja, video snimci i dr), i putem opcije za naprednu pretreagu, prema zadatim kriterijumima. Pored toga, autori su dali dosta relevantnih informacija koje posetioce sajta upućuju na stručne radove, prezentacije, druge sajtove i projekte, a koje sadržaj dititalizovanog materijala obogaćuju teoretskim pretpostavkama i problemskom analizom poslova na digitalizaciji arhivske građe.

Slobodan Mandić, 18. januar 2013.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2012, str. 110-111.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XIV”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2012, Bеograd, 2012, str. 109-114.

Дорогой Гагарина

admin

Электронный проект ”Дорогой Гагарина. К 50-летию первого полета человека в космос”

Федеральное архивное агентство (Росархив), 2011,

Электронный проект ”Дорогой Гагарина. К 50-летию первого полета человека в космос”, <http://rusarchives.ru/12april/index.php> (31. I 2013).

Internet prezentacija posvećena obeležavanju pedeset godina od prvog leta čoveka u svemir posetiocima daje na uvid dragoceni odabir arhivske građe iz različitih ruskih ustanova. U nekoliko tematskih celina na ovoj lokaciji su prezentovana dokumenta koja pokrivaju najrazličitije aspekte ovog događaja, ali i drugih epizoda iz istorije istraživanja svemira: zvanična dokumentacija, fotografije, slike, časopisi, mape, sveske, beleške, pisma. U ostalim propratnim sekcijama sajta posetioci se mogu detaljnije upoznati sa istorijom prvog čovekovog leta u kosmos, dodatnim informacijama u vezi ovog, ali i sa drugim projektima vezanim za obeležavanje samog jubileja u Rusiji, kratkom biografijom Jurija Gagarina, tematskim spiskom literature, a ponuđena je i mogućnost napredne pretrage dostupnih informacija.

Slobodan Mandić, 31. januar 2013.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2012, str. 110.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XIV”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2012, Bеograd, 2012, str. 109-114.

The Computer Gaming World Museum

admin

The Computer Gaming World Museum

The Computer Gaming World Museum,
<http://www.cgwmuseum.org> (18. I 2013).   

Kompjuterske igre predstavljaju sastavni deo savremenog procesa sveopšte informatizacije i umrežavanja, koji se širom sveta odvija ogromnom brzinom, menjajući poznatu stvarnost, društvenu, kao i fizičku, a istovremeno i naša viđenja obe te stvarnosti. Sajt Muzej Sveta kompjuterskih igara posvećen je zaštiti i prezentaciji svega što je u vezi sa prvim časopisom specijalno posvećenom kompjuterskim igrama. Glavna sekcija sajta je Galerija koja sadrži skeniranu kolekciju svih 268 brojeva časopisa, od prvog broja koji je izašao novembra 1981. godine, pa do poslednjeg broja iz novembra 2006. godine. Ova arhiva nudi mogućnost praćenja rađanja i ekspanzije industrije koja je danas bitno različita od onoga što je bila u svom početnom stadijumu razvoja. Takođe, sajt može biti i odlično polazište za istraživanje kompjuterskih igara sa istorijskom tematikom koje su za dvadeset i pet godina izlaženja časopisa svakako zastupljene u znatnoj meri. Ovde treba pomenuti i naš časopis Svet kompjutera koji je počeo da izlazi u Beogradu oktobra 1984. godine, kao posebno izdanje „Politikinog” časopisa Svet.

Slobodan Mandić, 18. januar 2013.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2012, str. 109.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XIV”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2012, Bеograd, 2012, str. 109-114.

Tamburitza nad Folk Music from America and Europe

admin

Tamburitza nad Folk Music from America and Europe

Steven Kozobarich, Tamburitza and more. Tamburitza nad Folk Music from America and Europe, <http://tamburitza78s.blogspot.com> (25. V 2012).  

Iako naslov ovog bloga sugеrišе da sе radi o sajtu koji sе bavi narodnom muzikom sa različitih mеridijana, rеč jе zapravo o kolеkciji audio snimaka koji su zabеlеžеni počеtkom XX vеka u SAD, a koju su izvodili muzičari porеklom sa ovih prostora. Osim vrеdnosti samih audio snimaka izvođača i muzičkih skupina, a koji su porеđani abеcеdnim rеdom, vеliku vrеdnost bloga čini i vizuеlni matеrijal koji sе sastoji od fotografija izvođača i gramofonskih ploča na kojima su muzički zapisi zabеlеžеni. Osim toga, autor bloga jе u oviru svakog članka dao i kraći tеkst sa osnovnim informacijama o muzičarima i o okolnostima bеlеžеnja snimaka.

Slobodan Mandić, 25. maj 2012.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 3, 2011, str. 141.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XIII”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 3, 2011, Bеograd, 2011, str. 137-141.

British Printed Images to 1700

admin

British Printed Images to 1700

British Printed Images to 1700, <http://www.britishprintedimagesto1700.org.uk> (24. V 2012).

Pretraživa baza podataka koja sadrži nekoliko hiljada printova i ilustracija iz knjiga iz perioda rane moderne istorije Britanije čini srž prezentacije projekta Britanske štampane slike do 1700. godine. Većina slika u bazi potiče iz Odeljenja za štampu i crteže Britanskog muzeja, ali su zastupnjene i druge britanske institucije. Pretraživanje baze i razgledanje impresivne kolekcije ilustracija je omogućeno prema pet osnovnih kategorija (izdavaču, ličnostima prikazanim na ilustracijama, predmetnom katalogu, datumu, tehnici), a izvodljivo je i kombinovanje različitih kriterijuma pretrage. U svrhu boljeg razumevanja raspoloživog materijala sajt sadrži i dodatne odeljke gde posetioci mogu da saznaju i prošire svoja znanja o tehnikama štampe i istoriji štamparstva u tom periodu, a tu je i istoriografski pregled radova o ovoj temi od 18. veka do danas, zatim direktorijum štampara, izdavača i trgovaca knjigama, kao i spisak literature i preporučenih linkova.

Slobodan Mandić, 24. maj 2012.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 3, 2011, str. 137.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XIII”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 3, 2011, Bеograd, 2011, str. 137-141.

German periodicals from Central and Eastern Europe

admin

Südost-Institut: German periodicals from Central and Eastern Europe. The virtual merger of dispersed stocks

DiFMOE: Digitales Forum Mittel- und Osteuropa

Südost-Institut: German periodicals from Central and Eastern Europe. The virtual merger of dispersed stocks <http://www.suedost-institut.de/en/projects/german-periodicals.htm> (16. XI 2011).

DiFMOE: Digitales Forum Mittel- und Osteuropa, Periodika, <http://www.difmoe.eu/archiv/periodika?content=Periodika> (16. XI 2011).

Projekat Nemačka periodika iz centralne i jugoistočne Evrope pokrenut je u saradnji Instituta za studije jugoistočne Evrope u Regensburgu i Digitalnog foruma za srednju i istočnu Evropu sa sedištem u Minhenu sa namerom da se digitalizuju značajnije i manje značajne novine i popularni kalendari koji su izlazili tokom XIX i početkom XX veka na nemačkom jeziku u jugoistočnoj Evropi. Osnovni cilj Projekta je da se digitalizovanom materijalu omogući slobodni pristup putem interneta, čime bi se olakšala i podsticala naučna istraživanja, ali i širi interes javnosti za istoriju i kulturu nemačke nacionalne manjine, kao i naroda koji su živeli u njihovom susedstvu u jugoistočnoj Evropi. Na Web sajtu Instituta u Regensburgu moguće je pronaći detaljnije informacije na engleskom i nemačkom jeziku o Projektu, kao i spisak do sada digitalizovanih novina i kalendara, dok je sam pristup digitalizovanom materijalu omogućen na sajtu Foruma u rubrici Periodika. Za očekivati je da će količina materijala u ovoj bazi vremenom rasti, kao i da će privući značajnu pažnju istoričara kao još jedna veoma korisna lokacija sa dostupnim izvornim materijalom do koga je po nekada veoma teško doći u bibliotekama i arhivima.

Slobodan Mandić, 16. novembar 2011.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2011, str. 119.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XI”, u:
Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2011, Bеograd, 2011, str. 115-121.

Skarabej – Muzej Odbačenih Fotografija

admin

Skarabej – Online Muzej Odbačenih i Zaboravljenih Fotografija

Anton Petrović, Tamara Ražov, Skarabej – Online Muzej Odbačenih i Zaboravljenih Fotografija, <http://skarabej.com/hrvatski/> (21. XII 2010).

Sajt Skarabej stvoren je u čast anonimnih ljudi iz celog sveta, a nastao je kao inspiracija onim što ljudi bacaju, zaboravljaju, ili onim što im se čini nevažnim. Reč je, zapravo, o Onlajn muzeju odbačenih i zaboravljenih fotografija, koje su pronađene kao odbačene, zaboravljene, ili izgubljene, na buvljacima, starim tavanima, u podrumima, ili na otpadima u Pragu, Zagrebu, Zadru, Splitu, Karlovcu, Petrinji, Topuskom, Vukovaru, Osijeku, Mostaru, Sarajevu, Konjicu, Travniku, Beogradu, Subotici, Čačku, Barseloni, Roterdamu, Utrehtu, SAD-u…Namera autora sajta je da stvore arhiv sećanja na nepoznate ljude i događaje, i učine ih pristupačnim svima koji to žele. Arhiv trenutno sadrži preko tri hiljade fotografija koje su razvrstane u nekoliko tematskih grupa (galerija): Grupne, Lica, Nas dvoje, Pojedinačne, Sahrane, Venčanja, Za stolom. Za svaku pojedinačnu fotografiju je dato nekoliko osnovnih podataka, ukoliko su poznati: gde je pronađena, ko je pronašao, koja porodica je na fotografiji, koliko puta je otvorena. Posetioci sajta i sami mogu poslati svoje porodične, ili fotografije koje su negde pronašli, i tako pridoneti kolekciji. Tu su još i rubrike: Knjiga gostiju, Kontakt, Impresum, Mediji o sajtu, Uslovi korišćenja. S obzirom da fotografije potiču iz celog sveta, sajt je urađen dvojezično, na hrvatskom i na engleskom jeziku. Internet arhivi poput Skarabeja, ne samo što uz pomoć novih tehnologija čuvaju od zaborava i nestanka vredne istorijske izvore, već sadrže materijal koji može poslužiti i kao značajna umetnička inspiracija, kao što je to slučaj sa srpskim strip umetnikom Sašom Rakezićem (alias Aleksandar Zograf).

Slobodan Mandić, 21. decembar 2010.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 2, 2010, str. 127.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) X”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2010, Bеograd, 2011, str. 123-127.