Digitalna istorija

web adresar, internet sajtovi i digitalni alati: istorija, istoriografija, arhivistika

Category: SAD

Polar Bear Expedition Digital Collections

admin

Polar Bear Expedition Digital Collections

Bentley Historical Library, University of Michigan, Polar Bear Expedition Digital Collections, <http://polarbears.si.umich.edu/> (12. X 2009). 

Digitalna kolekcija Istorijske biblioteke Bentli Univerziteta Mičigen sadrži materijal posvećen američkoj vojnoj intervenciji u Rusiji na kraju Prvog svetskog rata. Navodno poslate u Rusiju da bi sprečile nemačko napredovanje i pomoć za ponovo otvaranje Istočnog fronta, američki vojnici su se borili protiv revolucionarnih Boljševika mesecima nakon što je primirje prekinulo borbe u Francuskoj. Posetiocima sajta posvećenom ovom istorijskom događaju, poznatijem pod imenom Ekspedicija polarni medved, pruža se mogućnost da svoju ekspediciju kroz digitalnu kolekciju započnu na nekoliko načina: čitanjem kratke istorije Ekspedicije; pretragom materijala o ličnostima, mestima ili vojnim jedinicama; pregledanjem fotografija, mapa ili dnevnika; alfabetskim pregledom Kolekcije, ili svih poznatih učesnika Ekspedicije, traženjem informacija koje se odnose na posebne geografske lokacije. Sav materijal je moguće pregledati i prema vrsti medija: fotografije i fotografski albumi, karikature, korespodencija, dnevnici, eseji, mape, portreti, razglednice, pesme, govori, transkripti, zvučni zapisi, itd. Osim izuzetno bogate kolekcije, ova prezentacija predstavlja i odličan primer kako organizovati i prezentovati istorijske izvore na Internetu uvažavajući dosadašnja iskustva i stručne arhivističke standarde.

Slobodan Mandić, 12. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2009, str. 118.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) V”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2009, Bеograd, 2009, str. 111-117.

History Atlases / U.S.M.A. – West Point

admin

Department of History – U.S.M.A. – West Point, NY, Our Atlases

Department of History – U.S.M.A. – West Point, NY, Our Atlases, <http://www.dean.usma.edu/history/web03/atlases/AtlasesTableOfContents.html> (24. IX 2009).

Korisnici Interneta u potrazi za kvalitetnim istorijskim mapama i atlasima sigurno su se već suočili sa činjenicom da sadržaj onoga što nam Web nudi nije u proporciji sa veličinom „svetske mreže“, kako količinom, a još manje kvalitetom dostupnog materijala. Iz tog razloga, digitalna kartografska kolekcija Odeljenja za istoriju američke Vojne akademije u Vest Pointu, nesumnjivo predstavlja lokaciju od značaja za širi krug korisnika. Kolekcija se sastoji od devetnaest različitih atlasa razvrstanih hronološkim redom, od antičkog ratovanja do ratova i konflikata u istočnoj i zapadnoj hemisferi posle 1958. godine i rata u Iraku. Na početnoj strani svakog od atlasa nalazi se linkovani spisak mapa, hronološki, sa naslovom i oznakom da li je dokument dostupan i u PDF formatu. Osnovni prikaz svake mape je slika kvalitetne rezolucije u JPG ili GIF formatu. U atlasu Meksički rat (meksičko-američki rat 1846-1848) data je i kvalitetno urađena Power Point prezentacija. Pored solidnog kvaliteta većine mapa, posetioce sajta će obradovati i količina dostupnog kartografskog materijala: atlas Prvog svetskog rata sadrži preko pedeset, a atlasi Drugog svetskog rata (evropska i azijsko-pacifička pozornica) preko 130 karata. Svima koji se zanimaju za vojnu istoriju ova kolekcija istorijskih atlasa biće dobar oslonac i pomoćno sredstvo u proučavanju istorije ratovanja.

Slobodan Mandić, 24. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2009, str. 115.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) V”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2009, Bеograd, 2009, str. 111-117.

Combined Arms Research Library

admin

Combined Arms Research Library, CARL’s Digital Library

Combined Arms Research Library, CARL’s Digital Library, <http://cgsc.leavenworth.army.mil/carl/contentdm/home.htm> (24. IX 2009).

Digitalna biblioteka američkog Centra za istraživanje vojne nauke (Combined Arms Research Library – CARL) većinom se sastoji od elektronskih kopija papirnih dokumenata u posedu biblioteke. Pored primarne izvorne građe, korisnicima su dostupne i doktorske disertacije, studentski radovi, kao i digitalna kolekcija stručnog časopisa Military Review od aprila 1974. do najnovijeg broja. Iako primarno podeljena na dvanaest sekcija, snalaženje u ovoj digitalnoj kolekciji je višestruko olakšano mogućnošću napredne pretrage: prema ključnim rečima, tačnoj frazi, nekoj od zadatih reči, isključivanjem pojedine reči. Zahvaljujući tome, veoma je lako uočiti da i istraživači koji se zanimaju za vojnu istoriju Srbije, Balkana i Jugoistočne Evrope u ovoj biblioteci mogu pronaći dokumenta i materijal značajan za područja njihovog istraživanja. Prilikom vršenja pretrage kolekcije, svaka stranica sadrži dvadeset rezultata sa ikonicom, naslovom, autorom i kratkim opisom svakog dokumenta posebno. Svi dostupni dokumenti su prezentovani u PDF formatu.

Slobodan Mandić, 24. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2009, str. 111.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) V”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2009, Bеograd, 2009, str. 111-117.

”Emergence of Advertising in America”

admin

Duke University Libraries, ”Emergence of Advertising in America”

Duke University Libraries, ”Emergence of Advertising in America”, у: Duke Digital Collections, <http://library.duke.edu/digitalcollections/eaa/> (10. XII 2008).

Digitalna kolekcija Emergence of Advertising in America sadrži preko 9.000 slika koje ilustruju porast potrošačke kulture u Americi od 1850 do 1920. godine, naročito nakon Američkog građanskog rata i rađanja profesionalne reklamne industrije u Sjedinjenim državama. Slike su preuzete iz nekoliko kolekcija različitih institucija. Sav materijal na sajtu je podeljen u jedanaest  različitih kategorija, a svaku kategoriju je moguće dodatno pregledati prema kompaniji, temi i godini. Osim vodiča i mašine za pretraživanje, od pratećih informacija vredi izdvojiti hronologiju i bibliografiju. Treba napomenuti i da je svaka slika skenirana u visokoj rezoluciji tako da su dostupne kopije veoma visokog kvaliteta.

Slobodan Mandić, 10. decembar 2008.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2008, str. 156.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) IV”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2008, Bеograd, 2009, str. 149-158.

The Harvard Project on Cold War Studies

admin

The Harvard Project on Cold War Studies

Harvard University – Faculty of Arts and Sciences (FAS), The Harvard Project on Cold War Studies, <http://www.fas.harvard.edu/~hpcws/index2.htm> (10. XII 2008).

Na Internet prezentaciji za hladnoratovske studije Harvardskog univerziteta zainteresovani posetioci mogu pronaći veliku količinu korisnog materijala: odabrane članke, abstrakte i diskusionu listu Časopisa za studije Hladnog rata; informacije o knjigama i konferencijama; bogatu kolekciju korisnih linkova itd. Za jedan od osnovnih ciljeva projekta autori navode promovisanje arhivskih istraživanja u zemljama bivšeg Istočnog bloka. Posebno treba skrenuti pažnju na prezentovanu kolekciju dokumenata na ruskom jeziku u sekciji Arhiv i bibliografiju sovjetske istorije autorke Andree Graciozi (Andrea Graziosi) u sekciji Izvori. Na početnoj stranici nalazi se i veza ka stranici koja sadrži linkove ka nekada tajnim dokumentima američke vlade koja se odnose na istoriju Hladnog rata. Posetioci sajta mogu pogledati i virtuelnu izložbu o istoriji nuklearnog naoružanja sa video zapisima i slikama nuklearnih proba.

Slobodan Mandić, 10. decembar 2008.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2008, str. 155-156.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) IV”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2008, Bеograd, 2009, str. 149-158.

Primary Sources from American Popular Culture

admin

Primary Sources from American Popular Culture

The Authentic History Center, Primary Sources from American Popular Culture, 5. IV 2008, <http://www.authentichistory.com/> (12. VIII 2008).

The Authentic History Center je sajt posvećen sakupljanju i prezentaciji primarnih izvora za istoriju američke popularne kulture. Kolekcija sadrži brojne digitalne kopije artefakta i audio zapisa razvrstanih po hronološkom redu. Kako autori sajta ističu, namera im je bila da pokažu kako predmeti iz naše svakodnevne upotrebe imaju autentičnu istorijsku vrednost (princip po kojem svaki objekat može predstavljati valjan istorijski izvor) i da ti predmeti na dobar način reflektuju društvenu svest perioda iz kojeg su potekli.

Slobodan Mandić, 12. avgust 2008.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2007, str. 167.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) III”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2007, Bеograd, 2008, str. 165-171..

Computers and Audiovisual Resources in History

admin

Computers and Audiovisual Resources in History

Tennessee Technological University History Web Site, Computers and Audiovisual Resources in History, 19. I 2007, <http://www.tntech.edu/history/tech.html> (12. VIII 2007).

Odeljenje za istoriju Tehnološkog univerziteta u Tenesiju na jednoj stranicu u okviru svoje prezentacije daje niz interesantnih linkova vezanih za različita područja istraživanja, a među njima se nalazi i posebna stranica sa velikim brojem adresa vezanih za primenu računara u istorijskoj nauci i audiovizuelnim izvorima. Linkovi su razvrstani u nekoliko grupa: kompjuteri, učenje i istorija; nastavni paketi i onlajn softver za podučavanje; istorijski ilustrativni materijal (historical images); multimedija i virtuelne prezentacije; audio i video alatke i izvori; potraga za audiovizuelnim materijalom i animacijama; istorijski govori i izvori sa karakterom zvuka; audiovizuelni izvori; opšti multimedijalni izvori; online projekti digitalnih biblioteka; istorijski orijentisane elektronske izložbe; muzeji i izvori za istoriju umetnosti; mape, lokatori toponima, fotografije i CD-ROM-ovi; ispitivanje i istraživanje javnog mnenja; vlasništvo i kontrola mas-medija; film i istorija; potencijalno interesantni sajtovi televizijskih stanica.

Slobodan Mandić, 12. avgust 2007.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2006, str. 131.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar)”, u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2006, Bеograd, 2007, str. 129-138.

Historical Text Archive

admin

Historical Text Archive: Electronic History Resources

Historical Text Archive: Electronic History Resources, 2007, <http://historicaltextarchive.com/> (30. IX 2007).

Veliki broj besplatnih članaka i knjiga u elektronskoj formi dostupan je i na jednom od najstarijih istorijskih sajtova na Internetu – Historical Text Archive (HTA) – koji je kreiran još 1990. godine u Misisipiju. Sajt je podeljen na tri osnovne sekcije: članci, elektronske knjige i linkovi. U sekciju članci, pored naučnih članaka, uvrštena je i dokumentarna građa, eseji i fotografije.

Slobodan Mandić, 30. septembar 2007.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2006, str. 131.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adresar)”, u: Godišnjak za društvenu istoriju 1–3, 2006, Beograd, 2007, str. 129-138.

Citing Electronic Information in History Papers

admin

Citing Electronic Information in History Papers (2015)

Maurice Crouse, Citing Electronic Information in History Papers, 04. VIII 2006, <http://history.memphis.edu/mcrouse/elcite.html> (10. IX 2006).

Najvažnija posledica koja se javlja pri prezentaciji istorijskih radova u različitim formatima u elektronskom obliku, posebno u HTML-u (kada se ceo sadržaj nekog dokumenta nalazi na samo jednoj stranici), tiče se problema citiranja. Poseban problem predstavlja i način ponovnog nalaženja podataka prezetih sa Web-a (npr. radi provere) usled povremenog ažuriranja (update-a), promene adrese, prestanka postojanja stranice i dr. Zbog ovog i drugih problema veliki broj istraživača smatra da se podaci preuzeti sa Interneta ne mogu koristiti u naučnim radovima, sve dok se pitanje citiranja sa Interneta ne reši na odgovarajući način. Moris Krouz (Maurice Crouse) sa Odeljenja za istoriju Univerziteta u Memfisu uhvatio se u koštac sa ovim gorućim problemom savremene istoriografije. Već više od jedne decenije on redovno objavljuje dopunjenu verziju vodiča za citiranje elektronskih informacija u istorijskim radovma, pokušavajuće da pronađe što adekvatnije rešenje problema. U ovoj raspravi čitalac se može upoznati sa osnovnim dilemama sa kojima se susreću istraživači prilikom citiranja elektronskog materijala, kao i niz praktičnih saveta kako citirati knjige, članke, prikaze preuzete sa Interneta, elektronsku prepisku, i sl. Ne uzimajući sebi za cilj da nametne neko od ponuđenih rešenja Krouz će svakako uticati na svakoga ko se makar jednom susreo sa problemom kako da svome elektronskom izvoru da zadovoljavajuću formu pri citiranju.

Slobodan Mandić, 11. septembar 2006.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2005, str. 252.

Слободан Мандић ”Прикази сајтова (Web адресар)”, у: Годишњак за друштвену историју 1–3, 2005, Београд, 2006, str. 243-253.

Videti: Slobodan Mandić, Problem citiranja elektronskih informacija, u: Tokovi istorije, 1-2, Beograd 2007, str. 221-232.

H-Net Discussion Networks

admin

H-Net Discussion Networks

“H-Net Discussion Networks”, у: H-Net. Humanities and Social Sciences Online, 1995-2006, 11. IX 2006, <http://www.h-net.org/lists/>  (11. IX 2006).

Wayback Machine (25 OCT 2006)

 Odličan primer interkacije osoba-računar-osoba (O-R-O) koja omogućava uspostavljanje nevidljive akademije predstavlja H-Net diskusiona mrežna lista (H-Net Discussion Networks), uspostavljena 1993. godine, koja povezuje nastavnike, profesore, studente, istraživače iz raznih oblasti istorijskog istraživanja, u razmeni ideja i materijala. Članove ove akademije čine više od 100.000 članova iz preko 90 zemalja. Po rečima samih urednika: „diskusijom su obuhvaćeni svi aspekti akademskog života – istraživanje, nastava, nove i stare kontraverze“. Prebrojali smo preko 150 diskusionih lista posvećenih raznim temamatskim oblastima kao što su: istorija detinjstva i mladosti, demografska istorija, istorija diplomatije i međunarodnih odnosa, istorija obrazovanja, etnička i imigrantska istorija, istorija filma, nemačko-američke i nemačko-kanadske studije, nemačka istorija, filozofija istorije, istorija seksualnosti, intelektualna istorija, japanska istorija i kultura, radnička istorija, pravna istorija, moderna i savremena istorija Mediterana, muzeologija, politička istorija SAD, istorija grada, istorija sela i agrikulturna istorija, istorija Rusije, istorija nauke medicine i tehnologije, skandinavska istorija, srednjoevropska kultura i istorija od vremena Habzburga do današnjih dana, ekonomska istorija i istorija ekonomije, itd. Lako se da uočiti da diskusione liste odlično reflektuju aktuelna kretanja i tendencije koje iskazuje moderno istorijsko istraživanje. tj. da su temama obuhvaćene sve oblasti i područja delokruga istoričara: od izučavanja političke istorije, preko ekonomije, tehnologije, do društvene istorije, istorije ideja i dr. Valjalo bi istaći i da se u okviru svake liste nalazi arhiva registrovanih poruka, tj. elektronske prepiske, koja može biti interesantna i kao svojevrsni istorijski izvor. Na primer, u okviru liste za Istoriju diplomatije i međunarodnih odnosa nalazi se arhivirani materijal za period od juna 1993. godine. Ovo je nezaobilazna web lokacija za svakoga istraživača koji želi da vidi kako savremene informaciono-komunikacione tehnologije utiču na područje istorijskoga istraživanja, ali istovremeno i prilika da se uključi u razmenu ideja i informacija sa kolegama širom planete.

Slobodan Mandić, 11. septembar 2006.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2005, str. 251-252.

Слободан Мандић ”Прикази сајтова (Web адресар)”, у: Годишњак за друштвену историју 1–3, 2005, Београд, 2006, str. 243-253.