Digitalna istorija

web adresar, internet sajtovi i digitalni alati: istorija, istoriografija, arhivistika

Category: UK

British Printed Images to 1700

admin

British Printed Images to 1700

British Printed Images to 1700, <http://www.britishprintedimagesto1700.org.uk> (24. V 2012).

Pretraživa baza podataka koja sadrži nekoliko hiljada printova i ilustracija iz knjiga iz perioda rane moderne istorije Britanije čini srž prezentacije projekta Britanske štampane slike do 1700. godine. Većina slika u bazi potiče iz Odeljenja za štampu i crteže Britanskog muzeja, ali su zastupnjene i druge britanske institucije. Pretraživanje baze i razgledanje impresivne kolekcije ilustracija je omogućeno prema pet osnovnih kategorija (izdavaču, ličnostima prikazanim na ilustracijama, predmetnom katalogu, datumu, tehnici), a izvodljivo je i kombinovanje različitih kriterijuma pretrage. U svrhu boljeg razumevanja raspoloživog materijala sajt sadrži i dodatne odeljke gde posetioci mogu da saznaju i prošire svoja znanja o tehnikama štampe i istoriji štamparstva u tom periodu, a tu je i istoriografski pregled radova o ovoj temi od 18. veka do danas, zatim direktorijum štampara, izdavača i trgovaca knjigama, kao i spisak literature i preporučenih linkova.

Slobodan Mandić, 24. maj 2012.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 3, 2011, str. 137.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XIII”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 3, 2011, Bеograd, 2011, str. 137-141.

Archival Sound Recordings

admin

Archival Sound Recordings

The British Library, Archival Sound Recordings,
<http://sounds.bl.uk/> (01. XI 2010).

Onlajn Arhiv zvučnih dokumenata Britanske biblioteke sadrži skoro 50.000 odabranih snimaka muzike, govora, kao i ljudskog i životinjskog okruženja. Svaki posetilac sajta može slobodno pretražiti celu bazu zvučnih zapisa, preslušati 22.500 jedinica, za koje autorska prava to dopuštaju, ali i da vidi beleške i tagove koje su dodali ostali korisnici. Članovi licenciranih obrazovnih ustanova iz Ujedinjenog Kraljevstva, pored pretrage svih dokumenata, i preslušavanja zapisa, imaju mogućnost i njihovog preuzimanja, a mogu i dodavati komentare, tagove i praviti liste svojih omiljenih zapisa. Čitav zvučni arhiv podeljen je u nekoliko osnovnih kategorija: Izgovori i dijalekti; Umetnost, književnost i performansi; Klasična muzika; Ambijent i priroda, Džez i popularna muzika; Usmena istorija; Istorija snimanja zvuka; Svetska i tradicionalna muzika. Svaka kategorija je dotatno izdeljena na podgrupe, kao u slučaju Usmene istorije, gde nalazimo dodatne kategorije: umetnost, fotografija i arhitektura; snimci prvih govora, preživeli Jevreji o Holokaustu; istorija britanske nauke; istorija džeza u Britaniji, javne debate u crkvi St Mary-le-Bow. U svakom trenutku, tj. na svakoj stranici unutar sajta, moguće je pristupiti mašini za pretragu, koja kombinuje zadate reči sa osnovim kategorijama. Bogatstvom sadržaja i kvalitetom prezentovanog materijala Zvučni arhiv Britanske biblioteke preporučuje se svakome ko se zanima za audio arhive i fonodokumentalistiku, kao i onima koji u svoja istraživanja žele da uključe i širi opseg iastorijskih izvora. Napomenimo da se u okviru Digitalne Narodne biblioteke Srbije nalazi i zbirka Muzikalije i fotodokumenti koja sadrži 507 digitalizovanih starih gramofonskih ploča na 78 obrtaja iz bogate zbirke  fonodokumenata NBS.

Slobodan Mandić, 1. novembar 2010.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 2, 2010, str. 129.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) IX”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2010, Bеograd, 2011, str. 125-130.

London Lives 1690 to 1800

admin

London Lives 1690 to 1800 ~ Crime, Poverty and Social Policy in the Metropolis

London Lives 1690 to 1800 ~ Crime, Poverty and Social Policy in the Metropolis, Version 1.0r1 September 2010, <http://www.londonlives.org/index.jsp> (03. XI 2010).

Internet prezentacija Projekta Londonski životi daje na raspolaganje, potpuno digitalizovane i u pretraživoj formi, širok opseg primarnih izvora o Londonu XVIII veka, sa naročitim fokusom na život običnih ljudi, tj. nižih slojeva stanovništva. Dostupni materijal sadrži preko 240.000 rukopisa i štampanih strana iz osam londonskih arhiva, uz dodatnih petnaest digitalnih kolekcija stvorenih u okviru drugih projekata. Prezentovani izvori sadrže preko 3.35 miliona ličnih imena, a olakšavajuća je okolnost što je korisnicima omogućeno da zajedno povezuju podatke koji se odnose na iste osobe i na taj način prave biografije najbolje dokumentovanih ličnosti. Osnovne opcije korišćenja sajta dostupne su svakome bez registracije, a korisnici koje žele naprednije forme korišćenja, poput sakupljanja imena koja se odnose na istu osobu i druge oblike saradnje, to mogu učiniti besplatnom registracijom uz uslov poštovanja pravila koja su data.

Korišćenje ove ogromne baze koja sadrži 39 različitih vrsta dokumenata olakšano je i jednostavnom strukturom sajta sa svega nekoliko osnovih odeljaka: Početna strana, Pretraga (napredna mašina za pretraživanje sa upitima za ime, prezime, tip dokumenta, vremenski opseg), Pregledanje u okviru svake vrste dokumenata (parohijski arhivi, kriminal, dokumenti sudova, dokumenti bolnica i cehova, dodatne kolekcije) po dekadama, Životi (biografije po abecednom redu, sa ključnim rečima), Istorijska pozadina (široki uvod u teme, institucije i sadržana dokumenta), Wiki stranica (namenjeno registrovanim korisnicima koji učestvuju u izgradnji sajta) i Projekat (stranica koja posetiocima daje sve informacije vezane za sam Projekat).

Po uzoru na Projekat o životu običnih ljudi u Londonu u XVIII veku mogle bi se pokrenuti inicijative i za slične projekte kod nas, uzimajući u obzir, na primer, sadržaj fondova Zemunski magistrat i Uprava grada Beograda u Istorijskom arhivu Beograda.

Slobodan Mandić, 3. novembar 2010.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 2, 2010, str. 128.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) IX”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2010, Bеograd, 2011, str. 125-130.

”19 – Interdisciplinary Studies in the Long Nineteenth Century”

admin

19 – Interdisciplinary Studies in the Long Nineteenth Century

Centre for Nineteenth-Century Studies. Birkbeck, University of London, Hilary Fraser (ed.), 19 – Interdisciplinary Studies in the Long Nineteenth Century, <http://www.19.bbk.ac.uk/> (25. IX 2009).

Devetnaest je prvi naučni onlajn časopis posvećen naprednim interdisciplinarnim studijama dugog devetnaestog veka. Osnovan na Birkbek koledžu u Londonu, pod glavnim uredništvom profesorke Hilari Frejzer (Hilary Fraser), časopis je pokrenut na jesen 2005. godine, prvenstveno sa namerom da proširi aktivnosti Centra za devetnaestovekovne studije. Imajući na umu prednosti elektronskog izdavanja naučnih studija na Internetu, prezentovani članci su obogaćeni različitim video i audio materijalom, što ne bi bilo moguće u tradicionalnim formama publikovanja. Takođe, posetioci sajta mogu se upoznati sa najboljim i najnovijim izvorima za istoriju XIX veka, kao i sa drugim prezentacijama na Web-u posvećenim ovoj temi. Ritam objavljivanja je dva tematska broja godišnje od kojih svaki sadrži šest podjednako ocenjenih članaka. Još jedna dobra strana prezentacije je i sekcija Diskusije i istraživanje (Debate and Research), forum za raspravu i reagovanja na objavljene članke. Čitavom svojom strukturom ova prezentacija odražava svest o svakodnevnom rastu onlajn baza podataka i arhivske građe i o tome da je izučavanje dugog XIX veka bez pomoći Interneta danas praktično nezamislivo.

Slobodan Mandić, 25. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 2, 2009, str. 85.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) VI. Devetnaesti vek”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2009, Bеograd, 2009, str. 85-89.

Britain’s Small Wars

admin

Britain’s Small Wars: The History of British Military Conflicts since 1945

Martin Spirit, James Paul, David Carter, Britain’s Small Wars: The History of British Military Conflicts since 1945, <http://www.britains-smallwars.com>  (21. IX 2009).

Ratovi i vojni sukobi u kojima je Velika Britanija učestvovala posle Drugog svetskog rata je tema kojom se bavi ova zanimljiva i pregledno organizovana prezentacija. Nakon kraćeg uvoda sa naslovne strane sajta ulazi se na deo gde je hronološki indeksirano dvadeset pet konflikata. Pored Indije, Palestine, Malezije, Kipra, Sueca, Vijetnama, Foklandskih ostrva, Bosne, Kosova, Avganistana, Iraka, posebno je izdvojen Hladni rat, a mogu se pronaći i neki sitniji konflikti, kao što je napad na iransku ambasadu u Londonu 1980. godine. Na levoj strani nalaze se dodatne sekcije gde posetioci mogu pogledati muzejsku galeriju i preporučene linkove, pretražiti sajt, ali i saznati više o temama kao što su anegdote, knjige, ordenje. Zanimljivo je pomenuti i rubriku Your Story gde se na poziv autora sajta objavljuju prilozi pripadnika britanskih oružanih snaga koji su učestvovali u nekom od konflikata koji su obuhvaćeni prezentacijom. Od januara 1999. godine, kada je sajt pokrenut, materijal je konstantno dopunjavan i ažuriran, a od jula 2007. godine posećen je preko sto hiljada puta. Bogatstvom priloga i preglednošću sadržaja ova Internet lokacija se preporučuje širokom krugu korisnika koji se zanimaju za savremenu istoriju.

Slobodan Mandić, 21. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2009, str. 114.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) V”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2009, Bеograd, 2009, str. 111-117.

British propaganda 1939-45

admin

The Art of War – British propaganda 1939-45

The National Archives, The Art of War – British propaganda 1939-45, <http://www.nationalarchives.gov.uk/theartofwar/>  (23. IX 2009).

U okviru izložbene kolekcije na sajtu britanskog Državnog arhiva nalazi se i lepa kolekcija dokumenata o britanskoj propagandi za vreme Drugog svetskog rata. Osim veoma kvalitetno izrađenog dizajna sajta, ovu prezentaciju odlikuje i bogatstvo sadržaja sa brojnim ilustracijama propraćenih odgovarajućim tekstom. Na početnoj strani odvojene su tri osnovne sekcije: ilustracije, propaganda, hrabrost i odvažnost. Osim toga, tu se nalazi i ulaz za kraći tekst o ulozi Ministarstva informisanja, kao glavnog vladinog odeljenja za propagandu, zatim filmski arhiv koji sadrži osam video snimaka, kao i spisak umetnika koji su bili angažovani na propagandnom radu. Treba napomenuti i da je ovo samo jedna od pedesetak izložbenih prezentacija na sajtu Arhiva koje korisnici mogu pregledati abecednim redom ili prema vremenskom periodu o kojem govore.

Slobodan Mandić, 23. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2009, str. 113.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) V”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2009, Bеograd, 2009, str. 111-117.

History In Fokus

admin

Institute of Historical Research (IRH), History In Fokus

Institute of Historical Research (IRH), History In Fokus, jun 2007, <http://www.history.ac.uk/ihr/Focus/index.html> (25. IX 2007).

Sličnog profila je i elektronski časopis History in Focus, istog izdavača, sa tim što je u ovom slučaju svaki broj posvećen određenoj temi, a prikazi i recenzije nisu ograničeni samo na štampana monografska izdanja, već se daje kritički osvrt i na web sajtove i članke. Na primer, izdanje od jeseni 2001. godine posvećeno je teoriji istorijske nauke i naslovljno sa What is History? u čast četrdeset godina od izlaska istoimene knjige E. H. Kara (E. H. Carr). Tako je svakome ko se zanima za teoriju istorijske nauke data mogućnost da se posredstvom Web-a ukratko upozna sa nekoliko najreprezentativnijih naslova britanske istoriografske škole iz ove oblasti objavljenih krajem XX i početkom XXI veka.

Slobodan Mandić, 25. septembar 2007.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2006, str. 130-131.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adresar)”, u: Godišnjak za društvenu istoriju 1–3, 2006, Beograd, 2007, str. 129-138.

Reviews in History

admin

Book reviews in ‘Reviews in History

Institute of Historical Research (IRH), Book reviews in ‘Reviews in History’, 19. IX 2007, <http://www.history.ac.uk/reviews/paper/> (30. XI 2007).

Posredstvom Interneta istoričari su dobili i značajnu mogućnost pristupa velikom broju prikaza, recenzija, bazama bibliografskih podataka, kao i raznim drugim informacijama od manjeg ili većeg značaja. Kao primer neka nam posluži elektronski časopis Reviews in History Instituta za istorijska istraživanja u Londonu. Za više od deset godina izlaženja (od 1996. godine), objavljeno je preko 600 prikaza i recenzija značajnih radova iz svih oblasti od interesa za istoričare. Prikaze je moguće pretraživati na osnovu nekoliko kriterijuma: hronološki, prema naslovu, prema autoru, prema recenzentu i tematski. Posetioci sajta uočiće i da je autorima čiji su radovi prikazani i ocenjeni u ovom elektronskom časopisu ostavljena mogućnost i pravo da odgovore autorima članka i urednicima lista, kao i da pročitaju njihove odgovore

Slobodan Mandić, 30. septembar 2007.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2006, str. 130.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adresar)”, u: Godišnjak za društvenu istoriju 1–3, 2006, Beograd, 2007, str. 129-138.

Intute: Arts and Humanities-History

admin

Intute: Arts and Humanities – History

Intute: Arts and Humanities – History, 30. IX 2007, <http://www.intute.ac.uk/artsandhumanities/history/> (30. IX 2007).

Na ovom britanskom portalu za pretraživanje Web-a u obrazovne i istraživačke svrhe nalazi se i odličan hibridni pretraživač za istoriju. Sajtovi su hijerarhijski raspoređeni na osnovu tri bazična kriterijuma: abecednim redom, prema vremenskom periodu i prema tipu izvora (primarni izvori, sekundarni izvori, predmetni vodiči, tekstovi, slike, pokretne slike, zvučni izvori, bibliografske baze podataka, časopisi – sadržaji i abstrakti, integralna izdanja časopisa, mailing liste i duskusione grupe, softver, itd), ali i na veliki broj dodatnih subkategorija: akademske bibliteke, arhivi, muzeji; agrikulturna / ruralna istorija; ekonomska istorija; istoriografija; intelektualna istorija / istorija ideja; socijalna istorija, itd. Pored toga, na početnoj strani nalazi se i polje za pretragu na osnovu zadatoga upita, ili ključnih reči. Ovaj pretraživač u svojoj bazi ima još i neke dodatne kategorije pretraživanja kao što su: parojekti AHRC-a (The Arts and Humanities Research Council), hronološke tabele, filmski arhiv mančesterskog Metropoliten Univerziteta (North West Film Archive – NWFA), elektronski časopisi, indeks autora u različitim oblastima humanističkih nauka i umetnosti (istoričari, filozofi, teolozi, arhitekte, muzičari, glumci i dr). Odeljak za istoriju na sajtu projekta Intute svakako predstavlja odlično polazište za pretragu Interneta u potrazi za istoriografskim sadržajima.

Slobodan Mandić, 30. septembar 2007.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2006, str. 129.

Слободан Мандић ”Прикази сајтова (Web адресар)”, у: Годишњак за друштвену историју 1–3, 2006, Београд, 2007, str. 129-138.