Digitalna istorija

web adresar, internet sajtovi i digitalni alati: istorija, istoriografija, arhivistika

Category: istorijski izvori

Victoria Research Web

admin

Victoria Research Web. Scholarly Resources for Victorian Research

Patrick Leary, Victoria Research Web. Scholarly Resources for Victorian Research, <http://victorianresearch.org/> (25. IX 2009).

Victoria Research Web je vodič za istraživanje izvora za britansku devetnaestovekovnu istoriju koji je sastavio Patrik Leri (Patrick Leary), osnivač i urednik diskusione liste posvećenoj ovoj temi, pokrenute još 1993. godine. Na početnoj stranici nalazi se sadržaj podeljen u pet tematskih celina: istraživački izvori (arhivi, štampani izvori, planiranje istraživačkog putovanja), časopisi, disukusije (grupe i blogovi), nastava i drugi viktorijanski izvori. Korišćenje vodiča je olakšano i mogućnošću napredne pretrage, prema zadatom terminu ili frazi, ali i u kombinaciji sa hronološkim okvirom kada je materijal postavljen, ili ažuriran na Internetu. Tematski vodiči poput ovoga, ne samo da pružaju neprocenjivu pomoć istraživačima u traganju za potrebnim materijalom na Web-u, nego predstavljaju i odličan primer na koji način stručnjaci specijalizovani za određene teme mogu sistematizovati svoja znanja u svrhu kvalitetnijeg pristupa naučnom istraživanju.

Slobodan Mandić, 25. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 2, 2009, str. 86.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) VI. Devetnaesti vek”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2009, Bеograd, 2009, str. 85-89.

”19 – Interdisciplinary Studies in the Long Nineteenth Century”

admin

19 – Interdisciplinary Studies in the Long Nineteenth Century

Centre for Nineteenth-Century Studies. Birkbeck, University of London, Hilary Fraser (ed.), 19 – Interdisciplinary Studies in the Long Nineteenth Century, <http://www.19.bbk.ac.uk/> (25. IX 2009).

Devetnaest je prvi naučni onlajn časopis posvećen naprednim interdisciplinarnim studijama dugog devetnaestog veka. Osnovan na Birkbek koledžu u Londonu, pod glavnim uredništvom profesorke Hilari Frejzer (Hilary Fraser), časopis je pokrenut na jesen 2005. godine, prvenstveno sa namerom da proširi aktivnosti Centra za devetnaestovekovne studije. Imajući na umu prednosti elektronskog izdavanja naučnih studija na Internetu, prezentovani članci su obogaćeni različitim video i audio materijalom, što ne bi bilo moguće u tradicionalnim formama publikovanja. Takođe, posetioci sajta mogu se upoznati sa najboljim i najnovijim izvorima za istoriju XIX veka, kao i sa drugim prezentacijama na Web-u posvećenim ovoj temi. Ritam objavljivanja je dva tematska broja godišnje od kojih svaki sadrži šest podjednako ocenjenih članaka. Još jedna dobra strana prezentacije je i sekcija Diskusije i istraživanje (Debate and Research), forum za raspravu i reagovanja na objavljene članke. Čitavom svojom strukturom ova prezentacija odražava svest o svakodnevnom rastu onlajn baza podataka i arhivske građe i o tome da je izučavanje dugog XIX veka bez pomoći Interneta danas praktično nezamislivo.

Slobodan Mandić, 25. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 2, 2009, str. 85.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) VI. Devetnaesti vek”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2009, Bеograd, 2009, str. 85-89.

German Propaganda Archive

admin

German Propaganda Archive

Randall Bytwerk, German Propaganda Archive, <http://www.calvin.edu/academic/cas/gpa/> (23. IX 2009).

Propaganda je skup posebnih tehnika komunikacije u cilju masovnog uticaja, ili sugestije, kroz manipulaciju simbolima i psihologijom mase i pojedinca. Sajt Arhiv nemačke propagande bazično je podeljen u dve sekcije: Nacistička propaganda i Istočnonemačka propaganda, sa tim da je iz prvog dela posebno izdvojen materijal iz perioda pre dolaska nacista na vlast u Nemačkoj. Na početnoj stranici nalaze se i linkovi ka rubrici Najčešće postavljana pitanja i ka blogu autora. Autor sajta, profesor Rendal Bajtverk (Randall Bytwerk), koji se već decenijama bavi proučavanjem nemačke propagande, osim same propagande uključio je i materijal koji je stvaran kao vodič za vođenje propagande. Samo letimičan pregled sajta posetiocu daje uvid u bogatsvo kolekcije: govori, eseji, propagandni planovi, plakati, pamfleti, ilustracije sa naslovnih strana, flajeri, umetničke slike, pesme, karikature, uniforme, samo su deo sadržaja prezentacije. Kod svakog izvora autor je naveo odakle je građa preuzeta, a nešto od tog materijala je u posedu samog autora. Sva tekstualna građa je prevedena sa nemačkog jezika, delom i iz Nemačkog saveznog arhiva (Bundesarchiv) u Berlinu. U rubrici linkovi nalazi se i bibliografija knjiga na engleskom jeziku o nacističkoj propagandi.

Slobodan Mandić, 23. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2009, str. 111.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) V”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2009, Bеograd, 2009, str. 111-117.

Combined Arms Research Library

admin

Combined Arms Research Library, CARL’s Digital Library

Combined Arms Research Library, CARL’s Digital Library, <http://cgsc.leavenworth.army.mil/carl/contentdm/home.htm> (24. IX 2009).

Digitalna biblioteka američkog Centra za istraživanje vojne nauke (Combined Arms Research Library – CARL) većinom se sastoji od elektronskih kopija papirnih dokumenata u posedu biblioteke. Pored primarne izvorne građe, korisnicima su dostupne i doktorske disertacije, studentski radovi, kao i digitalna kolekcija stručnog časopisa Military Review od aprila 1974. do najnovijeg broja. Iako primarno podeljena na dvanaest sekcija, snalaženje u ovoj digitalnoj kolekciji je višestruko olakšano mogućnošću napredne pretrage: prema ključnim rečima, tačnoj frazi, nekoj od zadatih reči, isključivanjem pojedine reči. Zahvaljujući tome, veoma je lako uočiti da i istraživači koji se zanimaju za vojnu istoriju Srbije, Balkana i Jugoistočne Evrope u ovoj biblioteci mogu pronaći dokumenta i materijal značajan za područja njihovog istraživanja. Prilikom vršenja pretrage kolekcije, svaka stranica sadrži dvadeset rezultata sa ikonicom, naslovom, autorom i kratkim opisom svakog dokumenta posebno. Svi dostupni dokumenti su prezentovani u PDF formatu.

Slobodan Mandić, 24. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2009, str. 111.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) V”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2009, Bеograd, 2009, str. 111-117.

The Harvard Project on Cold War Studies

admin

The Harvard Project on Cold War Studies

Harvard University – Faculty of Arts and Sciences (FAS), The Harvard Project on Cold War Studies, <http://www.fas.harvard.edu/~hpcws/index2.htm> (10. XII 2008).

Na Internet prezentaciji za hladnoratovske studije Harvardskog univerziteta zainteresovani posetioci mogu pronaći veliku količinu korisnog materijala: odabrane članke, abstrakte i diskusionu listu Časopisa za studije Hladnog rata; informacije o knjigama i konferencijama; bogatu kolekciju korisnih linkova itd. Za jedan od osnovnih ciljeva projekta autori navode promovisanje arhivskih istraživanja u zemljama bivšeg Istočnog bloka. Posebno treba skrenuti pažnju na prezentovanu kolekciju dokumenata na ruskom jeziku u sekciji Arhiv i bibliografiju sovjetske istorije autorke Andree Graciozi (Andrea Graziosi) u sekciji Izvori. Na početnoj stranici nalazi se i veza ka stranici koja sadrži linkove ka nekada tajnim dokumentima američke vlade koja se odnose na istoriju Hladnog rata. Posetioci sajta mogu pogledati i virtuelnu izložbu o istoriji nuklearnog naoružanja sa video zapisima i slikama nuklearnih proba.

Slobodan Mandić, 10. decembar 2008.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2008, str. 155-156.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) IV”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2008, Bеograd, 2009, str. 149-158.

Deutsche Exilzeitschriften 1933-1945

admin

Exilpresse digital. Deutsche Exilzeitschriften 1933-1945

Deutsche Nationalbibliothek (Annette Siegenthaler), Exilpresse digital. Deutsche Exilzeitschriften 1933-1945, 29. VI 2006, <http://deposit.ddb.de/online/exil/exil.htm> (10. XII 2008).

Exilpresse digital. Deutsche Exilzeitschriften 1933-1945 jе digitalizovana kolеkcija Nеmačkе nacionalnе bibliotеkе koja sadrži nеmačku štampu u izgnanstvu iz pеrioda 1933-1945. godinе koja sе čuva u Frankfurtu na Majni i Lajpcigu. Kolеkcijom jе obuhvaćеno štampa iz cеlog svеta kojе jе izlazila na nеmačkom jеziku u naznačеnom hronološkom odsеčku. Osnovna namеra prеzеntacijе jе da sе prеdstavi široki spеktar takozvanе „štampе u еgzilu“. Zahvaljujući vеoma dobrom tеhničkom rеšеnju zbirku jе mogućе vеoma lako prеtraživati. Prozor jе podеljеn na dva dеla čiju vеličinu sam korisnik možе da prilagodi: sa lеvе stranе sе nalazi naprеdna mašina za prеtraživanjе gdе sе iz padajućеg mеnija bira jеdan od tridеsеt naslova u kolеkciji, godina izdanja, broj, strana, a mogućе jе izabrati i kako ćе biti prikazana stranica novina u dеsnom dеlu prozora prеma vеličini slikе, ili prеma formatu (GIF, PDF, TIFF). Formati prikazanih stranica korisniku omogućuju da ih lako snimi na hard disk računara i tako sačuva svaku kopiju. Kolеkcija sadrži 86.250 objеkata, ili 160 GB podataka. Kako svojom sadržinom, tako i tеhničkim rеšеnjеm, ova kolеkcija prеdstavlja odličan primеr prеzеntacijе istorijskih izvora na Intеrnеtu.

Slobodan Mandić, 8. decembar 2008.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2008, str. 153.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) IV”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2008, Bеograd, 2009, str. 149-158.

Children and Youth in History

admin

Children and Youth in History

Center for History and New Media, Children and Youth in History, 2008, <http://chnm.gmu.edu/cyh/> (04. XII 2008).

Osnovna namera projekta Deca i mladost u istoriji je da pomogne nastavnicima i studentima u sagledavanju uloge mladih ljudi u prošlosti tako što će im omogućiti pristup informacijama o životnom iskustvu dece i omladine iz različitih perspektiva, kao i o menjanju pogleda na detinjstvo i adolescenciju u različitim kulturama i civilizacijama kroz istoriju. Materijal na sajtu je usmeren na pitanja poput: kako je bilo biti dete ili adolescent kroz istoriju? Kako je sagledavano detinjstvo? Kako se ono menjalo i šta je u tim promenama ostajalo isto? Koji faktori su oblikovali detinjstvo i na koji način su deca oblikovala istoriju, društvo i kulturu? Sajt je podeljen na četiri osnovne sekcije: bazu podataka primarnih izvora sa uputstvima za korišćenje; prikaze Web sajtova koji vrednuju onlajn izvore; module za nastavu koji daju istorijski kontekst, nastavna sredstva i strategiju za podučavanje; studije slučaja za nastavu. Autori su na kraju svake odrednice (izvora, prikaza, studije slučaja, modula) dali i precizno uputstvo za citiranje onlajn izvora što upućuje na to da su računali da će mnogi korisnici sajta uveliko u svome radu koristiti ovde dostupan materijal.

Slobodan Mandić, 4. decembar 2008.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2008, str. 149.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) IV”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2008, Bеograd, 2009, str. 149-158.

Parallel History Project on Cooperative Security

admin

Parallel History Project on Cooperative Security

Parallel History Project on Cooperative Security (PHP), <http://www.php.isn.ethz.ch/> (15. VIII 2008).

The Parallel History Project on Cooperative Security (ranije Parallel History Project on NATO and the Warsaw Pact) je projekat koji pruža nove naučne perspektive za izučavanje savremene međunarodne istorije, prvenstveno sakupljanjem, objavljivanjem i interpretacijom nekada tajnih državnih dokumenata. Od osnivanja 1999. godine saradnici na projektu su sakupili hiljade strana materijala vezanog za međunarodnu bezbednost u hladnoratovskoj eri. Pored velikog broja informacija vezanih za razna područja istraživanja Hladnog rata poput prikaza i recenzija knjiga, bibliografskih podataka, vesti, informacija o arhivima itd, posetioci sajta ovde mogu pronaći bogatu kolekciju arhivske građe sakupljenu sa raznih strana. Originalni dokumenti su ili skenirani i kao takvi dati na uvid, ili su prekucani sa originalnog izvora. Takođe, u nekim slučajevima izvor je preveden na engleski jezik, a negde je dat dokument samo na jeziku na kome je nastao. Bogatstvo dostupnog materijala i raznovrsnost informacija pohranjenih na ovom sajtu svakako zavređuju širu pažnju naučnika, studenata, kao i svakoga ko se interesuje za savremenu istoriju međunarodnih odnosa.

Slobodan Mandić, 15. avgust 2008.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2007, str. 169.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) III”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2007, Bеograd, 2008, str. 165-171.

League of Nations Photo Collections

admin

League of Nations Photo Collections

League of Nations Archives, Indiana Univerity Center for the Study of Global Change, League of Nations Photo Collections, oktobar 2002, http://www.indiana.edu/~league/index.htm (19. VII 2008).

Fotografska kolekcija Društva naroda je podeljena u nekoliko odeljaka: ličnosti, zasedanja, skupštine, komisije i komiteti, konferencije, sekretarijat, delegacije, stalni sud međunarodne pravde, međunarodna organizacija rada, razno. Pored kolekcije fotografija na sajtu postoji i odeljak Izvori gde se nalaze veze i prema drugim sajtovima u vezi sa Društvom naroda, zatim vodič za istraživanje, hronološka tabela i bibliografija koju je moguće pregledati abecednim redom, ali i pretražiti prema zadatim rečima. Prezentacija je nastala u saradnji Arhiva Društva naroda i Centra za studije globalnih promena Univerziteta u Indiani.

Slobodan Mandić, 19. jul 2008.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2007, str. 168-169.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) III”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2007, Bеograd, 2008, str. 165-171.

Primary Sources from American Popular Culture

admin

Primary Sources from American Popular Culture

The Authentic History Center, Primary Sources from American Popular Culture, 5. IV 2008, <http://www.authentichistory.com/> (12. VIII 2008).

The Authentic History Center je sajt posvećen sakupljanju i prezentaciji primarnih izvora za istoriju američke popularne kulture. Kolekcija sadrži brojne digitalne kopije artefakta i audio zapisa razvrstanih po hronološkom redu. Kako autori sajta ističu, namera im je bila da pokažu kako predmeti iz naše svakodnevne upotrebe imaju autentičnu istorijsku vrednost (princip po kojem svaki objekat može predstavljati valjan istorijski izvor) i da ti predmeti na dobar način reflektuju društvenu svest perioda iz kojeg su potekli.

Slobodan Mandić, 12. avgust 2008.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2007, str. 167.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) III”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2007, Bеograd, 2008, str. 165-171..