Digitalna istorija

web adresar, internet sajtovi i digitalni alati: istorija, istoriografija, arhivistika

Category: _Period

Победа. 1941-1945

admin

Федеральное архивное агентство (Росархив), Победа. 1941-1945

Федеральное архивное агентство (Росархив), Победа. 1941-1945, <http://victory.rusarchives.ru/> (02. X 2009).

Sajt Pobeda 1941-1945 pokrenut 19. februara 2004. godine, kao poseban projekat u okviru opšteruskog portala Arhivi Rusije, predstavlja jedinstvenu bazu fotodokumenata tematski vezanih za učešće Rusije u Drugom svetskom ratu. Osnovu kolekcije čini građa iz nekoliko ruskih specijalizovanih arhiva. Struktura prezentacije je krajnje jednostavna i čini je šest odeljaka: 1. Arhivi (linkovani spisak arhivskih institucija iz kojih je prikupljena građa sa podacima o preuzetim dokumentima i detaljnijim informacijama o svakom arhivu); 2. Katalog (tematski katalog fotodokumenata); 3. Autori (azbučno raspoređen spisak autora fotografija i u okviru svakog imena njihovi radovi); 4. Linkovi (linkovani spisak drugih sajtova na Internetu koje sadrže materijal na koji se odnosi prezentacija); 5. Mašina za pretragu sajta i fotodokumenata (prema ključnoj reči, godini, autoru, mestu i imaocu arhivske građe); 6. O sajtu (osnovne informacije o sajtu i njegov istorijat). Treba napomenuti i da je većina fotografija od nepoznatih autora i one čine posebnu grupu u rubrici Autori. Od trenutka puštanja na mrežu sajt je u nekoliko navrata dopunjavan novim materijalom i tematski restruktuiran i trenutno sadrži 1638 fotodokumenata, što ga, zajedno sa ostalim osobenostima, čini izuzetnim među brojnim prezentacijama posvećenim Drugom svetskom ratu. 

Slobodan Mandić, 2. oktobar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2009, str. 117.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) V”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2009, Bеograd, 2009, str. 111-117.

European Resistance Archive

admin

European Resistance Archive

European Resistance Archive, <http://www.resistance-archive.org> (24. IX 2009).

Arhiv otpora u Evropi za vreme Drugog svetskog rata je projekat koji za svoj primarni cilj ima spasavanje od zaborava individualnih svedočenja pojedinaca koji su učestvovali u otporu teroru, ponižavanju i očaju koje su fašizam i nacizam sejali širom starog kontinenta. Na Internet prezentaciji Arhiva dostupni su intervjui u video i tekstualnoj formi, a svako svedočenje je propraćeno biografijom ispitanika i malom galerijom dokumenata. Do nedavno, svedočenja i sećanja o temama poput ove bila su dostupna samo malom krugu ljudi koji su posećivali arhive i dokumentacione centre, a zahvaljujući primeni Interneta i novih tehnologija, sada se znatno povećeva potencionalni krug korisnika. Trenutno je šest država uključeno u projekat: Poljska, Slovenija, Austrija, Francuska, Italija i Nemačka, a namera je da se uključe i ostale evrposke zemlje. Sa tehničke strane, sajt je urađen besprekorno, uključujući interaktivnu mapu sa ucrtanim centrima otpora, koncentracionim logorima i mestima odakle su ispitanici, a svaki video intervju moguće je gledati i prema poglavljima koji su naslovljeni u sadržaju. Takođe, omogućena je i pretraga celog sajta, ili samo video materijala, a urađen je i rečnik pojmova, koji bi neupućenima trebalo da olakša korišćenje svedočanstava. Osim samog posla sakupljanja i prezentacije svedočenja, najveći značaj projekta ogleda se u činjenici da protagonisti i svedoci ratnih dešavanja iz Drugog svetskog rata svakodnevno nestaju i da ih za nekoliko godina uopšte neće biti.

Slobodan Mandić, 24. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2009, str. 116.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) V”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2009, Bеograd, 2009, str. 111-117.

History Atlases / U.S.M.A. – West Point

admin

Department of History – U.S.M.A. – West Point, NY, Our Atlases

Department of History – U.S.M.A. – West Point, NY, Our Atlases, <http://www.dean.usma.edu/history/web03/atlases/AtlasesTableOfContents.html> (24. IX 2009).

Korisnici Interneta u potrazi za kvalitetnim istorijskim mapama i atlasima sigurno su se već suočili sa činjenicom da sadržaj onoga što nam Web nudi nije u proporciji sa veličinom „svetske mreže“, kako količinom, a još manje kvalitetom dostupnog materijala. Iz tog razloga, digitalna kartografska kolekcija Odeljenja za istoriju američke Vojne akademije u Vest Pointu, nesumnjivo predstavlja lokaciju od značaja za širi krug korisnika. Kolekcija se sastoji od devetnaest različitih atlasa razvrstanih hronološkim redom, od antičkog ratovanja do ratova i konflikata u istočnoj i zapadnoj hemisferi posle 1958. godine i rata u Iraku. Na početnoj strani svakog od atlasa nalazi se linkovani spisak mapa, hronološki, sa naslovom i oznakom da li je dokument dostupan i u PDF formatu. Osnovni prikaz svake mape je slika kvalitetne rezolucije u JPG ili GIF formatu. U atlasu Meksički rat (meksičko-američki rat 1846-1848) data je i kvalitetno urađena Power Point prezentacija. Pored solidnog kvaliteta većine mapa, posetioce sajta će obradovati i količina dostupnog kartografskog materijala: atlas Prvog svetskog rata sadrži preko pedeset, a atlasi Drugog svetskog rata (evropska i azijsko-pacifička pozornica) preko 130 karata. Svima koji se zanimaju za vojnu istoriju ova kolekcija istorijskih atlasa biće dobar oslonac i pomoćno sredstvo u proučavanju istorije ratovanja.

Slobodan Mandić, 24. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2009, str. 115.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) V”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2009, Bеograd, 2009, str. 111-117.

Britain’s Small Wars

admin

Britain’s Small Wars: The History of British Military Conflicts since 1945

Martin Spirit, James Paul, David Carter, Britain’s Small Wars: The History of British Military Conflicts since 1945, <http://www.britains-smallwars.com>  (21. IX 2009).

Ratovi i vojni sukobi u kojima je Velika Britanija učestvovala posle Drugog svetskog rata je tema kojom se bavi ova zanimljiva i pregledno organizovana prezentacija. Nakon kraćeg uvoda sa naslovne strane sajta ulazi se na deo gde je hronološki indeksirano dvadeset pet konflikata. Pored Indije, Palestine, Malezije, Kipra, Sueca, Vijetnama, Foklandskih ostrva, Bosne, Kosova, Avganistana, Iraka, posebno je izdvojen Hladni rat, a mogu se pronaći i neki sitniji konflikti, kao što je napad na iransku ambasadu u Londonu 1980. godine. Na levoj strani nalaze se dodatne sekcije gde posetioci mogu pogledati muzejsku galeriju i preporučene linkove, pretražiti sajt, ali i saznati više o temama kao što su anegdote, knjige, ordenje. Zanimljivo je pomenuti i rubriku Your Story gde se na poziv autora sajta objavljuju prilozi pripadnika britanskih oružanih snaga koji su učestvovali u nekom od konflikata koji su obuhvaćeni prezentacijom. Od januara 1999. godine, kada je sajt pokrenut, materijal je konstantno dopunjavan i ažuriran, a od jula 2007. godine posećen je preko sto hiljada puta. Bogatstvom priloga i preglednošću sadržaja ova Internet lokacija se preporučuje širokom krugu korisnika koji se zanimaju za savremenu istoriju.

Slobodan Mandić, 21. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2009, str. 114.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) V”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2009, Bеograd, 2009, str. 111-117.

British propaganda 1939-45

admin

The Art of War – British propaganda 1939-45

The National Archives, The Art of War – British propaganda 1939-45, <http://www.nationalarchives.gov.uk/theartofwar/>  (23. IX 2009).

U okviru izložbene kolekcije na sajtu britanskog Državnog arhiva nalazi se i lepa kolekcija dokumenata o britanskoj propagandi za vreme Drugog svetskog rata. Osim veoma kvalitetno izrađenog dizajna sajta, ovu prezentaciju odlikuje i bogatstvo sadržaja sa brojnim ilustracijama propraćenih odgovarajućim tekstom. Na početnoj strani odvojene su tri osnovne sekcije: ilustracije, propaganda, hrabrost i odvažnost. Osim toga, tu se nalazi i ulaz za kraći tekst o ulozi Ministarstva informisanja, kao glavnog vladinog odeljenja za propagandu, zatim filmski arhiv koji sadrži osam video snimaka, kao i spisak umetnika koji su bili angažovani na propagandnom radu. Treba napomenuti i da je ovo samo jedna od pedesetak izložbenih prezentacija na sajtu Arhiva koje korisnici mogu pregledati abecednim redom ili prema vremenskom periodu o kojem govore.

Slobodan Mandić, 23. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2009, str. 113.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) V”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2009, Bеograd, 2009, str. 111-117.

German Propaganda Archive

admin

German Propaganda Archive

Randall Bytwerk, German Propaganda Archive, <http://www.calvin.edu/academic/cas/gpa/> (23. IX 2009).

Propaganda je skup posebnih tehnika komunikacije u cilju masovnog uticaja, ili sugestije, kroz manipulaciju simbolima i psihologijom mase i pojedinca. Sajt Arhiv nemačke propagande bazično je podeljen u dve sekcije: Nacistička propaganda i Istočnonemačka propaganda, sa tim da je iz prvog dela posebno izdvojen materijal iz perioda pre dolaska nacista na vlast u Nemačkoj. Na početnoj stranici nalaze se i linkovi ka rubrici Najčešće postavljana pitanja i ka blogu autora. Autor sajta, profesor Rendal Bajtverk (Randall Bytwerk), koji se već decenijama bavi proučavanjem nemačke propagande, osim same propagande uključio je i materijal koji je stvaran kao vodič za vođenje propagande. Samo letimičan pregled sajta posetiocu daje uvid u bogatsvo kolekcije: govori, eseji, propagandni planovi, plakati, pamfleti, ilustracije sa naslovnih strana, flajeri, umetničke slike, pesme, karikature, uniforme, samo su deo sadržaja prezentacije. Kod svakog izvora autor je naveo odakle je građa preuzeta, a nešto od tog materijala je u posedu samog autora. Sva tekstualna građa je prevedena sa nemačkog jezika, delom i iz Nemačkog saveznog arhiva (Bundesarchiv) u Berlinu. U rubrici linkovi nalazi se i bibliografija knjiga na engleskom jeziku o nacističkoj propagandi.

Slobodan Mandić, 23. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2009, str. 111.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) V”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2009, Bеograd, 2009, str. 111-117.

Combined Arms Research Library

admin

Combined Arms Research Library, CARL’s Digital Library

Combined Arms Research Library, CARL’s Digital Library, <http://cgsc.leavenworth.army.mil/carl/contentdm/home.htm> (24. IX 2009).

Digitalna biblioteka američkog Centra za istraživanje vojne nauke (Combined Arms Research Library – CARL) većinom se sastoji od elektronskih kopija papirnih dokumenata u posedu biblioteke. Pored primarne izvorne građe, korisnicima su dostupne i doktorske disertacije, studentski radovi, kao i digitalna kolekcija stručnog časopisa Military Review od aprila 1974. do najnovijeg broja. Iako primarno podeljena na dvanaest sekcija, snalaženje u ovoj digitalnoj kolekciji je višestruko olakšano mogućnošću napredne pretrage: prema ključnim rečima, tačnoj frazi, nekoj od zadatih reči, isključivanjem pojedine reči. Zahvaljujući tome, veoma je lako uočiti da i istraživači koji se zanimaju za vojnu istoriju Srbije, Balkana i Jugoistočne Evrope u ovoj biblioteci mogu pronaći dokumenta i materijal značajan za područja njihovog istraživanja. Prilikom vršenja pretrage kolekcije, svaka stranica sadrži dvadeset rezultata sa ikonicom, naslovom, autorom i kratkim opisom svakog dokumenta posebno. Svi dostupni dokumenti su prezentovani u PDF formatu.

Slobodan Mandić, 24. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2009, str. 111.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) V”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2009, Bеograd, 2009, str. 111-117.

The Harvard Project on Cold War Studies

admin

The Harvard Project on Cold War Studies

Harvard University – Faculty of Arts and Sciences (FAS), The Harvard Project on Cold War Studies, <http://www.fas.harvard.edu/~hpcws/index2.htm> (10. XII 2008).

Na Internet prezentaciji za hladnoratovske studije Harvardskog univerziteta zainteresovani posetioci mogu pronaći veliku količinu korisnog materijala: odabrane članke, abstrakte i diskusionu listu Časopisa za studije Hladnog rata; informacije o knjigama i konferencijama; bogatu kolekciju korisnih linkova itd. Za jedan od osnovnih ciljeva projekta autori navode promovisanje arhivskih istraživanja u zemljama bivšeg Istočnog bloka. Posebno treba skrenuti pažnju na prezentovanu kolekciju dokumenata na ruskom jeziku u sekciji Arhiv i bibliografiju sovjetske istorije autorke Andree Graciozi (Andrea Graziosi) u sekciji Izvori. Na početnoj stranici nalazi se i veza ka stranici koja sadrži linkove ka nekada tajnim dokumentima američke vlade koja se odnose na istoriju Hladnog rata. Posetioci sajta mogu pogledati i virtuelnu izložbu o istoriji nuklearnog naoružanja sa video zapisima i slikama nuklearnih proba.

Slobodan Mandić, 10. decembar 2008.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2008, str. 155-156.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) IV”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2008, Bеograd, 2009, str. 149-158.

Maps of World War II

admin

Eric Rymer, ”Maps of World War II”

Eric Rymer, ”Maps of World War II”, у: History Link 101, <http://www.historylink101.com/1/world_war_II/maps.htm> (09. XII 2008).

U okviru Web prezentacije History Link 101, čiji je autor Erik Rajmer (Eric Rymer), nastavnik istorije iz Ohaja, nalazi se i stranica sa linkovima koji vode do lokacija koje sadrže istorijske karte Drugog svetskog rata. Stranica je jednostavno podeljena u tri dela: prvi deo sadrži pet lokacija sa istorijskim kartama (oko 350 mapa), u drugom delu dati su linkovi ka pojedinačnim mapama, dok su u trećem delu dati linkovi ka drugim, različitim sajtovima vezanim za Drugi svetski rat, podeljeni u sedam grupa: Istočni front/Afrika, Zapadni front, Pacifik/Azija, biografije, svakodnevni život, slike, istraživanja. Uprkos malo lošijem vizuelnom rešenju prezentacije, sajt Erika Rajmera svakako zavređuje pažnju kao veoma interesantna lokacija za sve koji se zanimaju za Drugi svetski rat.

Slobodan Mandić, 8. decembar 2008.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2008, str. 155.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) IV”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2008, Bеograd, 2009, str. 149-158.

Deutsche Exilzeitschriften 1933-1945

admin

Exilpresse digital. Deutsche Exilzeitschriften 1933-1945

Deutsche Nationalbibliothek (Annette Siegenthaler), Exilpresse digital. Deutsche Exilzeitschriften 1933-1945, 29. VI 2006, <http://deposit.ddb.de/online/exil/exil.htm> (10. XII 2008).

Exilpresse digital. Deutsche Exilzeitschriften 1933-1945 jе digitalizovana kolеkcija Nеmačkе nacionalnе bibliotеkе koja sadrži nеmačku štampu u izgnanstvu iz pеrioda 1933-1945. godinе koja sе čuva u Frankfurtu na Majni i Lajpcigu. Kolеkcijom jе obuhvaćеno štampa iz cеlog svеta kojе jе izlazila na nеmačkom jеziku u naznačеnom hronološkom odsеčku. Osnovna namеra prеzеntacijе jе da sе prеdstavi široki spеktar takozvanе „štampе u еgzilu“. Zahvaljujući vеoma dobrom tеhničkom rеšеnju zbirku jе mogućе vеoma lako prеtraživati. Prozor jе podеljеn na dva dеla čiju vеličinu sam korisnik možе da prilagodi: sa lеvе stranе sе nalazi naprеdna mašina za prеtraživanjе gdе sе iz padajućеg mеnija bira jеdan od tridеsеt naslova u kolеkciji, godina izdanja, broj, strana, a mogućе jе izabrati i kako ćе biti prikazana stranica novina u dеsnom dеlu prozora prеma vеličini slikе, ili prеma formatu (GIF, PDF, TIFF). Formati prikazanih stranica korisniku omogućuju da ih lako snimi na hard disk računara i tako sačuva svaku kopiju. Kolеkcija sadrži 86.250 objеkata, ili 160 GB podataka. Kako svojom sadržinom, tako i tеhničkim rеšеnjеm, ova kolеkcija prеdstavlja odličan primеr prеzеntacijе istorijskih izvora na Intеrnеtu.

Slobodan Mandić, 8. decembar 2008.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2008, str. 153.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) IV”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2008, Bеograd, 2009, str. 149-158.