Digitalna istorija

web adresar, internet sajtovi i digitalni alati: istorija, istoriografija, arhivistika

Tag: enciklopedije

Istarska enciklopedija

admin

Istarska enciklopedija

Portal znanja Leksikografskog zavoda Miroslav Krleža, Istarska enciklopedija
<http://istra.lzmk.hr/> (16. X 2023).


Uprkos visokotehnološkom savremеnom okruženju i mnogim veb prezentacijama sa istorijskim sadržajima, kod nas i u regionu još uvek postoji upadljivo mali broj onlajn dostupnih istoriografskih formi poput hronologija ili biografskih leksikona. Na Portalu znanja Leksikografskoga zavoda Miroslav Krleža, koji predstavlja mrežno sedište digitalnih verzija prethodno objavljenih izdanja u štampanom obliku, dostupna jе i Istarska enciklopedija, originalno publikovana 2005. godine. Ovo leksikografsko delo koje kroz članke o opštim i geografskim pojmovima, ustanovama, osobama koje su ostavile traga u istarskoj kulturi, nauci i drugim oblastima sadrži preko tri hiljade članaka dostupnih i pretraživih u odeljku Abecеdarij. Na kraju svakog članka nalazi se napomena da je članak preuzеt iz štampanog izdanja (verovatno za slučaj nadograđivanja), kao i preporučеni oblik citiranja. Pored toga što su članci urađeni kao hipertekstualni dokumenti koji sadrže hiperlinkove i hiperveze, kompjuterska obrada sadržaja omogućuje korisnicima da za pojеdine odrednicе kliknu i na prečicu ka srodnim sadržajima („traži dalje”). Tako se u okviru teksta za članak Slobodna Tеritorija Trsta (STT) nalezе hipervezе za pojmovе Pariski mirovni ugovori, Tršćanska kriza i Londonski memorandum, a prebacivanje na stranicu ka srodnim sadržajima vodi do prečica ka člancima o Trstu, Zoni A, Zoni B, Branku-Vladu Babiću, elektrifikaciji, Elektroistri, Jugoslaviji, Londonskom memorandumu, Osimskim sporazumima, istoriji. Realizacija mrežnog izdanja Istarskе enciklopedijе predstavlja dobar i ohrabrujući primer kako bi vredna leksikografska i slična izdanja mogla steći neuporedivo veći broj korisnika u digitalnom okruženju.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 3, 2023, str. 103-104.

Slobodan Mandić, ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XLIV”, u:
Godišnjak za društvеnu istoriju 3, 2023, Bеograd, 2024, str. 99-104.

Энциклопедия «Всемирнаяистория»

admin

Энциклопедия «Всемирнаяистория»

Энциклопедия «Всемирнаяистория», <http://w.histrf.ru> (23. XI 2017).

Ruski portal Enciklopedija svetske istorije nastao je sa svrhom predstavljanja informacija o prošlosti dobijenih na osnovu istraživanja ruskih i stranih naučnika, za sve periode opšte i ruske istorije. Enciklopedija takođe sadrži i tekstove o istoriografiji, teoriji, metodologiji i filozofiji istorije, pomoćnim istorijskim disciplinama, nastavi istorije i organizaciji istorijske nauke u Rusiji i u inostranstvu. Kao osnova za popunjavanje sadržaja su poslužili objavljeni tomovi „Ruske istorijske enciklopedije”, kao i ugovori za objavljivanje članaka iz „Velike ruske enciklopedije”, „Pravoslavne enciklopedije” i drugih velikih enciklopedija. Pored toga, sadržaji se dopunjuju i uz pomoć registrovanih korisnika koji imaju status stručnjaka za pojedine oblasti. Oni mogu ponuditi svoje članke za objavljivanje, a imaju i mogućnost diskutovanja o objavljenim materijalima. Enciklopedijske odrednice je moguće pregledati na osnovu tri kriterijuma: tematskim izborom (Rubriki), istorijskim periodom (Periodы), ili azbučnim redom (A … Я).Takođe, obezbeđena je i pretraga preko ključnih reči u polju za pretragu. Dobijeni rezultati na osnovu upita pojma Beograd (Belgrad) potvrđuju visok kvalitet pouzdanosti ovog onlajn resursa, kako u pogledu kvantiteta i raznovrsnosti odrednica, tako i sa obzirom na naučni kvalitet objavljenih članaka.

U svetlu obeležavanja stogodišnjice revolucije u Rusiji 1917. godine, kao i u vezi sa velikim brojem ruskih emigranata koji su pronašli utočište u Kraljevini SHS/Jugoslaviji, pomenimo i odlično obrađene odrednice o akterima rušenja trovoekovne ruske monarhije. To su Mihail Vasiljevič Aleksejev, poslednji glavnokomandujući Ruske carske armije, Vasilij Vitaljevič Šuljgin, koji je preuzeo potpisan akt o abdikaciji u blindiranom vozu u kojem se car nalazio, da bi ga potom odneo u Petrograd, kao i Mihail Vladimirovič Rodzjanko, predsednik poslednje carske Dume, koji je poneo oreol borca koji je oborio cara.

Slobodan Mandić, 23. novembar 2017.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2017, str. 95-96.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XXV. Novo na ruskom Web-u”, u:
Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2017, Bеograd, 2017, str. 95-100.

International Encyclopedia of the First World War

admin

International Encyclopedia of the First World War

1914-1918-online.International Encyclopedia of the First World War,
<http://www.1914-1918-online.net> (15.IV 2015).

Međunarodna onlajn enciklopedija Prvog svetskog rata, postavljena u oktobru 2014. godine, rezultat je zajedničkog naučnog poduhvata više od hiljadu stručnjaka iz pedeset raznih zemalja. Rukovodeći tim projekta nalazi se pri berlinskom Slobodnom univerzitetu, na čelu sa profesorima Oliverom Jancom (Oliver Janz) i Nikolasom Apostolopulosom (Nicolas Apostolopoulos). Pored naglašene internacionalne perspektive, autori ističu i visok akademski kvalitet članaka (dva nivoa recenzije), otvoren pristup, i iz ugla zapadnoevropskih zemalja do sada zanemareni geografski prostor. Shodno svim mogućnostima koje nove digitalne i internet tehnologije pružaju, bogat i raznovrstan materijal je multimedijalno predstavljen, a zahvaljujući konceptu semantičkog veba, i veoma pregledan i lako pretraživ. Enciklopediji se pristupa preko posebnog i vidno istaknutog banera, koji vodi do nove lokacije, u formi dodatnog domena osnovnog sajta Projekta. Članci su razvrstani u nekoliko sekcija: tematski, geografski, abecedno, indeksno, bibliografski, autorski, hronološki. Podrazumeva se da je sve kategorije moguće i ukrštati, tako da je navigacija kroz sajt izuzetno jednostavna i zanimljiva. Početna stranica sadrži i više drugih odeljaka, koji pružaju dodatne informacije o autorima i uredničkom timu, partnerskim institucijama, beleškama u medijima, preporučenim linkovima, pristup nalozima društvenih mreža. Svojim tehničkim preferencijama, bogatim sadržajem, širokom međunarodnom komponentom, kvalitetom članaka i redovnim dopunjavanjem Enciklopedija u potpunosti opravdava reputaciju nezaobilazne lokacije među brojnim onlajn sadržajima s temom Prvog svetskog rata.

Slobodan Mandić, 15. april 2015.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 3, 2013, str. 165-166.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XVIII”, u: Godišnjak za
društvеnu istoriju 3, 2013, Bеograd, 2015, str. 165-169.

Istorijska biblioteka: enciklopedija istorije i književnosti

admin

Istorijska biblioteka. enciklopedija istorije i književnosti na srpskom jeziku

Историјска библиотека. енциклопедија историје и књижевности на српском језику, <http://www.istorijskabiblioteka.com> (19. I 2012).

U okviru Istorijske biblioteke, internet enciklopedije na srpskom jeziku, pored drugih i veoma kvalitetnih tekstova iz oblasti političke, vojne i istorije književnosti, moguće je pronaći i niz članaka posvećenih istoriji Vizantije i vizantologiji. Osim odrednica vezanih za političku istoriju, a koji su nanizani u rubrici Vizantijsko carstvo, pretražujući sajt putem tagova nailazimo i na tekstove posvećene vizantijskim istoričarima, vizantolozima i izvorima za istoriju Vizantije. Zanimljivo je da se na sajtu nalazi i Rečnik vizantijskih titula, ali je neregistrovanim korisnicima onemogućen pristup. Treba skrenuti pažnju da je ovu obimnu biblioteku moguće pretraživati prema nekoliko kriterijuma: zadate reči, sadržaja, azbučnog reda, kategorije, tagova. Važno je napomenuti i da je ova biblioteka, iako u nekim segmentima obogaćena popularnim rubrikama (Zanimljivost dana, Da li ste znali, Iz štampe…), veoma ozbiljno i naučno utemeljena, a to se vidi kroz veliki broj izvora i naučne literature koji su korišćeni u njenom kreiranju, što je veoma retka pojava u našem sajber prostoru. Zbgo svega toga urednicima Istorijske biblioteke (Uroš Milivojević, Miloš Milojević, Nataša Pešić) treba čestitati na dobro zamišljenoj i realizovanoj ideji.

Slobodan Mandić, 19. januar 2012.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 2, 2011, str. 104-105.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XII. Istorija Vizantije”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2011, Bеograd, 2011, str. 101-106.