Digitalna istorija

web adresar, internet sajtovi i digitalni alati: istorija, istoriografija, arhivistika

Tag: genealogije

Konfesije u regionu

admin

Konfesije u regionu (1756–1895)

Arhiv Vojvodine, Konfesije u regionu (1756–1895), <https://maticneknjige.org.rs/>  (24. IV 2024).

Dostupnost izvora za istraživanje porodične istorije poslednjeih nekoliko decenija beleži neverovatnu ekspanziju. Prvobitni uzlet genealoških studija krajem prošlog veka, uzrokovan ekspanzijom interneta i mogućnostima umrežavanja, doneo je i ogroman rast interesovanja šire baze korisnika. Tome treba dodati i aktuelni razvoj veštačke inteligencije i mašinskog učenja koji će u najskorijoj perspektivi zasigurno doneti novu paletu mogućnosti. Povezivanjem prvobitnih inicijativa, u nekim sredinama se vremenom formiraju nacionalni portali, kakvi su npr. WieWasWie u Holandiji, ili baza podataka za porodičnu istoriju Mađarskog nacionalnog arhiva (Családtörténet). Posle Kartoteke žitelja grada Beograda i Zbirke crkvenih matičnih knjiga u okviru Digitalnog repozitorijuma Istorijskog arhiva Beograda, od nedavno su registrovanim korisnicima dostupne i digitalizovane crkvene matične knjige na portalu Arhiva Vojvodine Konfesije u regionu (1756–1895). Početna stranica portala Arhiva Vojvodine sadrži mapu područja sa kojeg potiču crkvene matične knjige uključene u zbirku, a ono pokriva naselja koja su pripadala Bačko-bodroškoj, Torontalskoj i Tamiškoj županiji na teritoriji današnje Srbije (Bačka i Banat), Hrvatske, Mađarske i Rumunije. Napomenuto je i to da je teritorija Srema pripadala Sremskoj županiji sa sedištem u Vukovaru, a da je tamošnja arhiva predata Državnom arhivu Hrvatske u Zagrebu i da zbog toga mapa ne pokriva to područje. Digitalnu zbirku je moguće pretraživati navigacijom kroz mapu na naslovnoj strani i uporedo pridruženom prozoru sa poljima za naprednu pretragu. Pored pretraživača crkvenih matičnih knjiga, na portalu su u formi istorijske beleške (Vodič) nalaze i veoma korisni tekstovi o crkvenim i državnim matičnim knjigama na teritoriji Ugarske.

Matične knjige - Kula (Bačka), 1849, pravoslavniu Srbi - umrli
AV, Matične knjige, Kula (Bačka), 1849, pravoslavni Srbi, umrli.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2024, str. 96-97.

Slobodan Mandić, ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XLV”, u:
Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2024, Bеograd, 2024, str. 95-99.

Prikazi_45_GDI_2024_1_MandicDownload

Portale Antenati

admin

Portale Antenati: Gli Archivi per la ricerca anagrafica

Portale Antenati: Gli Archivi per la ricerca anagrafica <https://www.antenati.san.beniculturali.it/> (22. II 2022).

Italijanski portal Arhiv za genealoška istraživanja je osmišljen i realizovan od strane Generalne direkcije za arhive, a po ugledu na druge portale posvećene genealoškim istraživanjima i porodičnoj istoriji, koji su pokrenuti u mnogim zemljama. Odeljak sajta na kome je prikazana celokupna arhivska mreža državnih arhiva Italije sa napomenama o relevantnim genealoškim izvorima (matične knjige, popisi vojnih obveznika, i dr), može imati i širu korist za upoznavanje italijanskog arhivskog pejsaža. Imajući u vidu povećano insteresovanje širom sveta za ovakvu vrstu izvora, digitalizacija i objavljivanje građe ovog tipa na jedinstvenom nacionalnom portalu čini se višestruko opravdanom. Pored olakšanog pristupa specifičnoj vrsti materijala i razmeni metapodataka između različitih institucija, ovakvi poduhvati pogoduju i afirmaciji interesovanja za istraživanja lokalne i porodične istorije. U tom smislu je na portal uvrštena sekcija Porodične priče (Leggi le storie di famiglia) gde su prikazani primeri onih koji su svoje porodične istorije osvetleli koristeći materijal dostupan na sajtu. Posebno treba skrenuti pažnju da je pri kreiranju ovakve vrste portala i veb sajtova osnovni deo gotovo neophodno proširiti nekom vrstom pratećih, ili dodatnih sadržaja, a ovde su uvršteni još i: kratko uputstvo za početak svakog genealoškog istraživanja, objašnjenje o vrstama izvora, odlično urađen elektronski leksikon pojmova, istorijsko-geografski rečnici objavljivani pre ujedinjenja Italije 1861. godine, kao i linkovi ka drugim vrstama digitalno dostupnih izvora. Osnovna objašnjenja i tekstualni sadržaji sajta su radi lakšeg snalaženja korisnika sa drugih govornih područja dati i u prevodu na engleski, španski i portugalski jezik.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 3, 2021, str. 95-96.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XXXIX”, u:
Godišnjak za društvеnu istoriju 3, 2021, Bеograd, 2022, str. 93-98.

Digitalni repozitorijum Istorijskog arhiva Beograda

admin

Digitalni repozitorijum Istorijskog arhiva Beograda

Дигитални репозиторијум Историјског архива Београда <https://www.digitalni.arhiv-beograda.org> (3. XII 2019).

Registracionom prijavom na Digitalni repozitorijum Istorijskog arhiva Beograda korisnici stiču mogućnost onlajn korišćenja dokumenata iz dve obimne arhivske celine: Kartoteke žitelja grada Beograda i Zbirke crkvenih matičnih knjiga.

Kartoteka žitelja Beograda (i Zemuna) predstavlja u celini digitalizovan deo fonda Uprava grada Beograda (UGB). Obuhvata vremenski period od 1924. do 1944. godine (delom do 1950 godine), a ukupan broj kartona iznosi nešto preko jednog miliona. Strukturom podataka kartoni predstavljaju nepresušan izvor za proučavanje demografskih karakteristika glavnog grada Kraljevine SHS/Jugoslavije/FNRJ u navedenom periodu. Kartoni su pretraživi na osnovu osnovnih podataka o ličnostima kojih se tiču, i to, prema imenu, prezimenu i imenu roditelja. Drugi podaci, nažalost, još uvek nisu uneti u bazu kao kriterijumi za pretraživanje.

I Zbirka crkvenih matičnih knjiga spada u veoma traženu arhivsku građu pa će korisnicima značiti mogućnost njene onlajn dostupnosti i pretrage. Ova celina je formirana od matičnih knjiga i pratećih registara iz 43 verska objekta sa teritorije Beograda. Većina je nastala radom pravoslavnih crkava, a najstarija potiče iz zemunske Crkve sv. Nikolaja i iz 18. veka. Inače, najstarija knjiga u zbirci potiče iz rimokatoličke crkve u Zemunu iz 1721. godine. Od knjiga nastalih delovanjem drugih veroispovesti/verskih opština dostupne su dve matične knjige iz jevrejske opštine za period od 1865. do 1909. godine.

U bazi je trenutno pretraživo blizu pet stotina digitalizovanih knjiga. Treba napomenuti i da dostupne digitalne kopije obe celine odlikuje visoko kvalitetna rezolucija i čitljivost, koja je dodatno podržana opcijom prikaza dokumenta preko celog ekrana i korišćenjem digitalne lupe.

Slobodan Mandić, 3. decembar 2019.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2019, str. 115-116.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XXXI”, u:
Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2019, Bеograd, 2019, str. 113-118.

Od januara 2022. godinе sadržaj Digitalnog rеpozitorijuma dopunjеn jе sa prеko 10.000 digitalizovanih prijava lica koja su stradala ili nеstala u toku Drugog svеtskog rata. Ovе prijavе čuvaju sе u okviru fondova narodnih odbora rеjona grada Bеograda, a nastalе su radom komisija za ratnu štеtu. Naimе, svi građani bili su dužni da podnеsu prijavu o pričinjеnoj matеrijalnoj štеti, kao i da prijavе stradanjе svojih bližnjih.

Prijavе sadržе podatkе o licima koja su stradala tokom bombardovanja, koja su ubijеna od stranе okupacionih vlasti ili ustaša, koja su stradala u logorima, nеstala ili poginula u borbi.