Digitalna istorija

web adresar, internet sajtovi i digitalni alati: istorija, istoriografija, arhivistika

Tag: Grčka

Ψηφιακή Πύλη Αρχείων 1922

admin

Ψηφιακή Πύλη Αρχείων για το 1922

Γενικά Αρχεία του Κράτους, Ψηφιακή Πύλη Αρχείων για το 1922
 <https://archives1922.gak.gr> (20. II 2023).

1922 Archives Digital Portal

Digitalna platforma Opštеg državnog arhiva Grčkе uspostavlja naprеdnu mogućnost istraživanja turbulеntnih istorijskih potrеsa koji su zadеsili Grčku počеtkom dvadеsеtih godina XX vеka sa ishodištеm u maloazijskoj katastrofi i konvеnciji o obavеznoj razmеni stanovništva izmеđu Grčkе i Turskе 1922/1923. godinе. Iako nominalno usmеrеn na 1922. godinu, tеmatski vodič obuhvata širi hronološki opsеg, sa svim događajima i procеsima koji su vodili ka jеdnom od najtragičnijih događaja u modеrnoj istoriji Grčkе. Izbacivanjе grčkih snaga iz Malе Azijе prеd nalеtom turskih nacionalista prеdvođеnih Mustafom Kеmalom Ataturkom imalo jе vеlikih poslеdica na grčko društvo u narеdnim dеcеnijama. Nakon prisajеdinjеnja tеritorija stеčеnih u balkanskim ratovima i nastanka Nacionalnog raskola, napеtosti su dodatno pojačanе prilivom 1 100 000 Grka iz Malе Azijе i oko 100 000 grčkih izbеglica iz Rusijе i Bugarskе. Stoga nе čudi da jе mеđu uvrštеnom arhivskom građom tеmatski vеlika količina dokumеnata vеzana za izbеglička pitanja i problеmе (briga o izbеglicama, rеhabilitacija, socijalno staranjе, migracijе, obrazovanjе, njihovе ličnе pripovеsti…).

Ukupno jе na portalu do sada unеsеno prеko 500 jеdinica opisa, sa prеko 2500 digitalnih kopija, porеklom iz različitih javnih i privatnih institucija. Sav matеrijal i podaci su struktuirani u skladu sa mеđunarodnim standardima na kojima jе bazirana aplikacija otvorеnog pristupa AtoM (Dublin Core XML, EAD XML). Osim mogućnosti uvoza i izvoza podataka iz unificiranе bazе, ovim jе obеzbеđеna i jеdnostavna prеtraga uvrštеnog matеrijala prеma višе karaktеrističnih paramеtara (arhivski opisi, normativni zapisi, institucijе, funkcijе, prеdmеt, mеsta i digitalni objеkti). Porеd web sajta posvеćеnog Lozanskom miru iz 1923. godinе (The Lausanne Project 1922-23), ovom prеzеntacijom jе dobijеn još jеdan značajan onlajn digitalni rеsurs sa izvornim matеrijalom za istraživanjе prošlosti istočnog Srеdozеmlja. 

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2023, str. 143-144.

Slobodan Mandić, ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XLII”, u:
Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2023, Bеograd, 2023, str. 143-147.

Anemi – Digital Library of Modern Greek Studies

admin

Anemi – Digital Library of Modern Greek Studies

Anemi – Digital Library of Modern Greek Studies <https://anemi.lib.uoc.gr> (25. X 2022).

Anemi – Digital Library of Modern Greek Studies

Digitalna biblioteka modernih grčkih studija je pokrenuta još 2006. godine od strane Univerzitetske biblioteke Krita kao kruna projekta započetog 2000. godine. Obogaćivanja sadržaja Biblioteke je nastavljano sve do maja 2009. godine. Unutar prezentacije korisnicima su dostupni brojni i bogati digitalizovani sadržaji, sakupljeni sa različitih strana, ali pretežno iz kolekcija starih i retkih knjiga Univerziteta na Kritu. Jednostavna forma sajta posetiocima na levoj strani ekrana pruža vertikalni meni, sa podjedanko istaknutim sekcijama. Među njima svakako izdvajamo odeljak Navigacija, gde je sav materijal raspoređen i dostupan u kategorijama digitalne kolekcije, vrsta materijala, kontributori. Digitalne kolekcije čini nekoliko tematski organizovanih celina, od kojih je najobimnija Grčka digitalna bibliografija od XV do XXI veka sa oko 12.500 jedinica, odnosno dostupnih knjiga u digitalnom obliku. Osim toga, pomenimo još i zbirke u kojima su sabrana dela iz istorije književnosti, opštih istorija i istorija Grka (Antaeus), zatim referentni materijali poput bibliografija, rečnika, enciklopedija, priručnika, hronologija i drugih publikacija od koristi za studije moderne Grčke (Neohellinistis), ili celiinu manusCrete, gde je pohranjeno 77 rukopisa koji se danas čuvaju na Kritu. Stručnjacima za digitalizaciju će posebnu pažnju privući stranica sa detaljnim objašnjenjima o primenjenim postupcima, standardima i procesima sprovedenim za realizaciju ovog projekta (Tutorials/Οδηγοί).

Među brojnim retkim i dragocenim primercima digitalnih kopija moguće je pronaći prave raritete, poput istorijske rasprave Klefte i suliote, Vojislava V. Rašića, štampane u Beogradu 1892. godine. Za manji broj digitalizovanog materijala sa nejasnim statusom autorskih prava, pristup je omogućen samo unutar zatvorene mreže Univerziteta.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 2, 2022, str. 99-100.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XLI”, u:
Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2022, Bеograd, 2023, str. 99-104.

The Lausanne Project 1922-23

admin

The Lausanne Project – the New Middle East, 1922-23

Ginko Library, Calouste Gulbenkian Foundation,
 The Lausanne Project – the New Middle East, 1922-23,
<https://thelausanneproject.com> (03. II 2022).

Lozanskim mirom potpisanim 24. jula 1923. godine izmenjene su granice Bugarske i Grčke u korist Turske koja je dobila zadovoljenje nakon veoma nepovoljnih odredbi prethodnog, ali neratifikovanog mirovnog ugovora u Sevru (1920). Pored teritorijalnih ustupaka kojima je Turskoj vraćena Istočna Trakija sa Jedrenom i Anadolija sa Izmirom, ovaj mirovni sporazum je osigurao i međunarodno priznanje nove turske države. Impuls za pokretanja projekta posvećenog nasleđu mirovne konferencije u Lozani 1922/23. javio se kao reakcija na uočeno zapostavljanje te teme u međunarodnim okvirima, tokom priprema za obeležavanje stogodišnjice Pariske mirovne konferencije 1919. godine. Stoga je okupljen međunarodni tim stručnjaka zadužen da organizuje obeležavanje stogodišnjice Lozanskog mira, putem objavljivanja knjiga eseja, putujućih izložbi, kolekcija karikatura, saradnje sa Istorijskim muzejem Lozane i dr. Pored detaljnih informacija o pokretačima, saradnicima i partnerima projekta, web prezentacija sadrži i segment sa istoriografskim osvrtom na konferenciju u Lozani, galeriju fotografija francuske agencija Rol, a pošto fotografima nije bio dozvoljen pristup hotelima gde se konferencija odvijala, ilustrativni materijal je dopunjen crtežima i karikaturama (Kolekcija Derso i Kelen). Posebno treba obratiti pažnju na sekciju koja u formi bloga sadrži eseje i podkaste različitih saradnika projekta na srodne teme, od pitanja uloge energanata i nafte na diplomatsku istoriju Bliskog istoka u međuratnom periodu, recepcije i nasleđa ugovora u Sevru iz 1920. godine, ili o vrednoj pisanoj zaostavštini sačuvanoj u privatnim arhivama nasledika učesnika konferencije u Lozani.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 2, 2021, str. 77.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XXXVIII”, u:
Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2021, Bеograd, 2022, str. 77-82.

Historical Archives of Greek Youth

admin

Historical Archives of Greak Youth (IAEN)
*Wayback Machine (DEC 25 2015)

The General Secretariat for Youth, Historical Archives of Greek Youth (IAEN), <http://www.iaen.gr> (14. XII 2015).

Istorijski arhiv grčke mladosti je istraživački i izdavački projekat nastao sa ciljem podsticanja promišljanja koncepta mladosti i detinjstva iz istorijske perspektive, kroz ispitivanje mehanizama koji određuju njihovo mesto u demografskim, kulturnim, političkim i psihološkim sistemima kroz vreme. Najvredniji odeljak sajta predstavlja sekcija Publikacije u kojem je dostupno 47 digitalizovanih izdanja Arhiva (24.000 stranica), u vremenskom rasponu od 1986. do 2008. godine. Digitalna kolekcija je postavljena na mrežu pod Kriejtiv komon nekomercijalnom licencom, što znači da je dozvoljeno umnožavanje, distribucija i javno saopštavanje dela, kao i prerada, ali samo u nekomercijalne svrhe. Tekstovi su dodatno obrađeni i doterani u OCR (optical character recognition) programu, čime je omogućena pouzdanija pretraga unutar samog teksta, a korišćenje kolekcije je olakšano pretragom, prema autorima i prema temama.

Slobodan Mandić, 14. decembar 2015.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2015, str. 118-119.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XX”, u: Godišnjak za
društvеnu istoriju 1, 2015, Bеograd, 2015, str. 117-121.

Contemporary Social History Archives

admin

Contemporary Social History Archives (ASKI)

Contemporary Social HistoryArchives (ASKI),
<http://askiweb.eu/index.php/en/>(1. XII 2015).

Arhiv savremene društvene istorije osnovan je 1992. godine u Atini kao neprofitna organizacija sa ciljem sakupljanja, čuvanja i omogućavanja korišćenja arhivske građe za istoriju političkih i socijalnih pokreta, sa posebnim naglaskom na istoriji grčke levice. Više od pet miliona dokumenata organizovano je unutar sledećih arhivskih kolekcija: Dokumenta partija grčke levice; Drugi svetski rat, Grčki građanski rat i posleratne aktivnosti grčke levice; Vojna diktatura u Grčkoj (1967-1974); Građanska prava, društveni pokreti,političke organizacije (1950-2014); Lični fondovi grčkih političara, intelektualaca i sindikalaca.Pored osnovnih informacija o arhivu, arhivskim fondovima, publikacijama i drugim aktivnostima, posebno skrećemo pažnju na odeljak sajta sa digitalizovanim celinama. Do sada je učinjeno dostupnim više od dvesta hiljada stranica, uključujući arhivsku građu, knjige, novine, časopise, fotografije i postere.

Slobodan Mandić, 1. decembar 2015.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2015, str. 118

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XX”, u: Godišnjak za
društvеnu istoriju 1, 2015, Bеograd, 2015, str. 117-121.

The International Association of Byzantine Studies

admin

The International Association of Byzantine Studies

The International Association of Byzantine Studies,
<www.aiebnet.gr> (19. I 2012).

Međunarodno udruženje za vizantijske studije (AIEB) sa sedištem u Atini osnovano je 1948. godine istovremeno sa održavanjem vizantološkog međunarodnog kongresa. Prvi predsednik Udruženja je bio francuski vizantolog Pol Lemerl. Na predlog Dionizisa Zakitinosa, a u svrhu promocije vizantijskih studija, Udruženje  od 1964. godine izdaje i Bilten koji svim zainteresovanim pruža informacije o novim publikacijama i radovima u pripremi, kao i istraživačkim projektima u različitim oblastima vizantologoje. Sa ulaskom u informatičko doba i u svrhu funkcionalnijeg delovanja, na kongresu u Androsu 2003. godine je odlučeno da ulogu Biltena preuzme internet prezentacija Udruženja. Tom prilikom je generalni sekretar Udruženja Evangelos Krisos prezentovao pilot verziju sajta, a prisutne zamolio da i ostale obaveste da će od sada informacije o svim aktivnostima biti objavljivane na sajtu koji će biti ažuriran dva puta godišnje. U tom smislu sajt AIEB-a sadrži sve relevantne podatke vezane za delovanje Udruženja, od opštih podataka, uprave i organizacije podružnica po državama, preko biltena, konferencija i aktivnosti, pa do novijih publikacija, linkova i kontakt informacija. Treba napomenuti i da sajt ima verzije na francuskom, engleskom i grčkom jeziku, ali i da pojedini odeljci nisu redovno ažurirani.

Slobodan Mandić, 19. januar 2012.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 2, 2011, str. 102.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XII. Istorija Vizantije”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2011, Bеograd, 2011, str. 101-106.