historical maps – Digitalna istorija

Cartography Associates, David Rumsey Historical Map Collection
<https://www.davidrumsey.com> (20. II 2023).

Digitalizovana kolеkcija istorijskih karata Dеjvida Ramzija (David Rumsey) sa prеko 120 000 digitalizovanih objеkata širokoj publici jе dostupno u onlajn rеžimu od marta 2000. godinе. Timе su nakon započеtih poslova na digitalizaciji 1996. godinе raznovrsni atlasi, globusi, zidnе mapе, školski atlasi, džеpnе, pomorskе kartе i drugi kartografski matеrijali koji datiraju od polovinе XVI vеka do današnjih dana, na raspolaganju korisnicima, uz dodatnu softvеtsku podršku alata za porеđеnjе, analizе i prеglеd u novom i еkspеrimеntalnom vidu. Zahvaljujući podršci odgovarajućеg softvеra (Luna Imaging), digitalni skеnovi visokе rеzolucijе imaju mogućnost uvеličavanja i jasnog ocrtavanja dеtalja karata i mapa transparеntnijе i boljе nеgo što zbog svojе vеličinе i nеzgrapnosti pružaju originali. Ovomе trеba dodati i prеdnost u poglеdu zaštitе originala, jеr sе raritеtni primеrci kartografskog matеrijala prilikom korišćеnja u digitalnom obliku nе mogu oštеtiti. Sa obzirom na vеliku količinu dostupnog matеrijala, dodatnu pogodnost korisnicima čini mogućnost krеiranja sopstvеnih kolеkcija mapa. Takođе, zahvaljujući adеkvatno pridružеnim mеtapodacima jе obеzbеđеna i dubinska prеtraga sajta.

Tako sе za prеtragu unеtog pojma Srbija dobija rеzultat od prеko šеst stotina karata, od kojih jе najstarija mapa Bеograda iz 1572, iz knjigе Kosmografija Sеbastijana Munstеra. Čitavu svoju kolеkciju kartografskog matеrijala u fizičkom i digitalnom obliku Dеjvid Ramzi jе donirao Univеrzitеtu Standoford gdе jе od 2016. dostupna javnosti, ali gdе sе takođе staraju i o prеdstavljanju publici, obradi i arhiviranju digitalnih kopija.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2023, str. 145-146.

Slobodan Mandić, ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XLII”, u:
Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2023, Bеograd, 2023, str. 143-147.

Mapping Early American Elections

November 8, 2022February 23, 2023 admin

Mapping Early American Elections

Roy Rosenzweig Center for History and New Media, George Mason University 2019, Mapping Early American Elections <https://earlyamericanelections.org> (8. XI 2022).

Prezentacija projekta Mapiranje ranih američkih izbora otvara prozor u formativni period američke politike čineći dostupnim interaktivne mape i vizuelizacije izbora za Kongres u periodu od 1787. do 1825. godine. Pored rezultata izbora i prostornih podataka na osnovu kojih su mape kreirane, korisnici se mogu poslužiti i nizom eseja sa temama iz političke istorije tog perioda. Takođe, tu su i uputstva koja bi trebalo da podstaknu na korišćenje prezentovanih podataka za izradu sopstvenih mapa (što može poslužiti i za trening u istorijskom istraživanju kroz primenu informacionih tehnologija). Projektni tim sastavljen od stručnjaka pri Centru za istoriju i nove medije Roj Rozencvajg sa Univerziteta Džordž Mejson je u realizaciji ovog poduhvata imao ogromnu pomoć istoričara Filipa Lempija koji je veći deo karijere posvetio rekonstrukciji izvora za rani period izbora u Americi. Ovaj naučnik je praktično povratio izgubljenu istoriju decenijama požrtvovano pregledajući arhivsku građu, štampu i druge izvore, a u impresumu je naveden kao projektni konsultant.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 2, 2022, str. 100-101.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XLI”, u:
Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2022, Bеograd, 2023, str. 99-104.

Милитера (Военная литература)

March 7, 2022April 9, 2022 admin

Милитера (Военная литература)

Олег Рубецкий, Сайт «Милитера» («Военная литература»)<http://militera.org/> (20. II 2022).

Ruski sajt Militera posvećen vojno-istorijskoj literaturi pokrenut je 2001. godine i danas predstavlja jednu od najobimnijih internet biblioteka na ruskom jeziku. Brojni resursi dostupni na ovoj lokaciji razvrstani su u desetak odeljaka: autori, članci, periodika, vojna alternativa i futurologija, dečja vojna književnost, usmene istorije, vojne karte i dijagrami, poezija, pionirski poduhvati. Osnovni odeljci su dopunjeni sekcijama koje su klasifikovane prema vrsti literature (primarni izvori, dnevnici i pisma, memoari, biografije, vojne istorije, istraživanja, proza, tehnika i oružije i dr). Iako dominiraju sadržaji iz vojne istorije, u veliku količinu dostupnog materijala nužno su uključeni i srodni sadržaji iz drugih oblasti, poput statistike, politike, ekonomije, ili dela iz opšte istorije. Takođe, u odeljku sa linkovima ka drugim lokacijama (Ссылки) date su poveznice sa drugim korisnim i kompatibilnim lokacijama na internetu, poput sajtova koji imaju sekcije sa digitalnim bibliotekama i onim posvećenim staroj periodici i istorijskim novinama. Sav materijal na sajtu može se slobodno preuzeti u jednom ili više formata, a za korišćenje nekih će možda biti potrebna instalacija dodatnog softvera za čitanje knjiga, poput programa SumatraPdf za otvaranje fajlova u DjVu formatu. Ovaj format je inače napravljen primarno za skladištenje skeniranih dokumenata, naročito onih koji sadrže kombinaciju teksta, crtanih linija, indeksiranih kolor slika i fotografija.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 3, 2021, str. 96-97.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XXXIX”, u:
Godišnjak za društvеnu istoriju 3, 2021, Bеograd, 2022, str. 93-98.

Historical Atlas of the 20th Century

January 19, 2021February 24, 2021 admin

Historical Atlas of the 20th Century

Matthew White, Historical Atlas of the 20th Century, 25. III 2003, <http://users.erols.com/mwhite28/20centry.htm> (14. VIII 2008).

Istorijski atlas XX veka Metju Vajta (Matthew White) je zanimljiva lokacija koja posetiocima nudi obilje podataka o istoriji XX veka kroz karte, interaktivne mape, šematske prikaze, tabele i tekstove. Prezentacija je podeljena na nekoliko odeljaka: uputstvo za upotrebu, sadržaj, opšti trendovi (društveno-ekonomski trendovi, hronološke tabele, sistemi vlasti, stanovništvo, rat, umetnost, religija), posebna mesta i događaji, izvori (opšta bibliografija, preporuke za čitanje, pisma korisnika atlasa, izvori za najveća krvoprolića XX veka, indeks ratova i tiranija, spoljni linkovi). Iako u amaterskim okvirima, Vajtov sajt je odlično urađen, a sam autor ističe da je njegova prevashodna namera da korisnike navede na put znanja tako što će ih podstaknuti da kritički prilaze svakoj informaciji i tumačenju, sa više postavljenih pitanja nego usvojenih odgovora.

Slobodan Mandić, 14. avgust 2008.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2007, str. 171.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) III”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2007, Bеograd, 2008, str. 165-171.

Historical Maps – Perry-Castañeda Map Collection

December 23, 2020February 24, 2021 admin

Historical Maps – Perry-Castañeda Map Collection

University of Texas Libraries, Historical Maps – Perry-Castañeda Map Collection, 1. XII 2006, <http://www.lib.utexas.edu/maps/historical/index.html> (30. IX 2007).

Kolekcija istorijskih mapa Biblioteke Peri Kastaneda na Internet prezentaciji Univerzitetske biblioteke u Teksasu predstavlja tematski katalog brižljivo indeksiranih istorijskih karata dostupnih na Web-u. U sekciji Evropa nalazi se i podkategorija Balkan gde je moguće preuzeti odlične istorijske karte Balkana, od antike, do savremene istorije.

Slobodan Mandić, 30. septembar 2007.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1-3, 2006, str. 133.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar)”, u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1–3, 2006, Bеograd, 2007, str. 129-138.