Digitalna istorija

web adresar, internet sajtovi i digitalni alati: istorija, istoriografija, arhivistika

Tag: ljudska prava

Parallel Archive

admin

Open Society Archives (OSA), Parallel Archive
*Wayback Machine (MAY 12 2022)

Open Society Archives (OSA), Parallel Archive, 2008, <http://www.parallelarchive.org> (21. I 2017).

Arhiv otvorenog društva pri Centralno-evropskom univerzitetu u Budimpešti nastao je 1995. godine kada su na ovom mestu smešteni materijali dokumenta Radija Slobodna Evropa i Istraživačkog instituta Radija Sloboda. Arhivska građa pohranjena u ovoj ustanovi prvenstveno pokriva period Hladnog rata, postkomunističkog razdoblja, kao i materijal koji se odnosi na kršenje ljudskih prava. Drugi važan segment delovanja Arhiva otvorenog društva, koji je zapravo istraživački institut, predstavlja eksperimentisanje na polju savremene arhivistike, to jest istraživanje novih mogućnosti u pogledu pristupa, kontekstualizacije, prezentovanja i upotrebe arhivskih dokumenata. Jedan od rezultata u pokušaja da se arhivskim dokumentima pristupi na nov način predstavlja internet sajt, beta verzija Paralelnog arhiva, koji komunicira sa korisnicima u dva pravca: s jedne strane to je onlajn digitalni repozitorijum u koji je smešteno blizu 3.000 dokumenata, ali s druge strane istovremeno i alat za pravljenje i održavanje ličnih kolekcija primarnih izvora, sa mogućnošću uključivanja tih dokumenata u postojeći i već sistematizovani materijal. Omogućena je i komunikacija između fizički udaljenih istraživača koja bi olakšala dolazak do željenih izvora. Pretpostavka za ovakav vid komunikacije leži u proceni da se milioni već digitalizovanih dokumenata nalaze pohranjeni na privatnim računarima, i da bi mogli biti podeljeni sa drugim zainteresovanim istraživačima za dobrobit šire naučne zajednice. Iako je na sajtu Paralelnog arhiva registrovanim korisnicima zaista omogućeno i jednostavno objašnjeno na koji način mogu koristiti lični nalog za kreiranje sopstvenih zbirki dokumenata, kao i koje su mogućnosti izbora čuvanja tih dokumenata (do dve godine)privatno, ili deljenja i komunikacije sa drugima, ostaje otvoreno pitanje koliko su u praksi ovakve mogućnosti zaista iskorišćene od strane istraživača. Primera radi, u sekciji sajta za komunikaciju registrovanih korisnika putem foruma u okviru nekoliko registrovanih tema, nema vidljivih aktivnosti poslednjih godina. Stiče se utisak da je uprkos prvobitnoj zamisli tvoraca Paralelnog arhiva, da pored digitalno dostupnih dokumenata iz Arhiva otvorenog društva smeštenih u repozitorijum, a pregledno razvrstanih na sajtu prema tipu (tekst, slika), jeziku, državi i dodeljenim metapodacima, korisnicima ponude platformu kojom će postojeći sadržaj i sami značajno dopuniti u međusobnoj komunikaciji, ovaj sajt ipak ostaje pre svega lokacija za slobodan pristup zbirci dokumenata.

Slobodan Mandić, 21. januar 2017.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 3, 2016, str. 128-129.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XXIV”, u:
Godišnjak za društvеnu istoriju 3, 2016, Bеograd, 2017, str. 127-130.

Digital Innovation South Africa

admin

Digital Innovation South Africa

Digital Innovation South Africa, 2009, <http://www.disa.ukzn.ac.za> (18. I 2013).

Prezentacija Univerziteta Kvazulu-Natal (KwaZulu-Natal) u Durbanu je posvećena prikupljanju i davanju na raspolaganje informacija o društvenoj i političkoj istoriji Južne Afrike, prvenstveno periodu borbe za slobodu od 1950. godine (Zakon o popisu stanovništva), pa do prvih demokratskih izbora 1994. godine, a tematski su pokrivene oblasti poput aparthejda, borbe za crnačka građanska prava i rada Afričkog nacionalnog kongresa. Glavni odeljak sajta je fokusiran na pretragu pozamašne digitalne kolekcije dokumenata, a to je moguće vršiti na dva načina: tematski, tj. prema vrsti izvora (članci, mape, posteri, štampa, poezija, biografije, literatura, intervjui, mape, muzika, govori, rezolucije, svedočenja, video snimci i dr), i putem opcije za naprednu pretreagu, prema zadatim kriterijumima. Pored toga, autori su dali dosta relevantnih informacija koje posetioce sajta upućuju na stručne radove, prezentacije, druge sajtove i projekte, a koje sadržaj dititalizovanog materijala obogaćuju teoretskim pretpostavkama i problemskom analizom poslova na digitalizaciji arhivske građe.

Slobodan Mandić, 18. januar 2013.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2012, str. 110-111.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XIV”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2012, Bеograd, 2012, str. 109-114.

African Activist Archive

admin

African Activist Archive

African Activist Archive, <http://africanactivist.msu.edu/> (02. XI 2010).

African Activist Archive Project je posvećen čuvanju dokumenata i sećanja na aktivizam u Sjedinjenim Državama koji je podržavao borbu afričkih naroda protiv kolonijalizma, aparthejda i socijalne nepravde od pedesetih do devedesetih godina XX veka. U okviru Projekta sakuplja se onlajn arhiva istorijskih izvora: pamfleti, bilteni, brošure, bedževi, posteri, majice, audio i video zapisi, lična sećanja i intervjui sa aktivistima, direktorijumi arhivskih ustanova i specijalne zbirke biblioteka i istorijskih društava od značaja za buduća istraživanja. Sajt Projekta je jednostavno podeljen u par osnovnih sekcija. Početna stranica sadrži kratak uvodni tekst o samom projektu, a sa desne strane vizuelno su predstavljeni linkovi ka medijskoj galeriji: posteri, bedževi, dokumenta, fotografije, audio, video i majice. Osnovni meni se nalazi u horizontalnoj ravni u vrhu stranice i sadrži: link za povratak na početnu stranicu, Galeriju (indeksirane sve jedinice prema vrsti medija i količini), Pregled (Browse), koji, osim indeksirane galerije prema vrsti medija, daje i linkovani spisak afričkih izvora poređan abecednim redom prema imenu države, ali i spisak američkih organizacija sa materijalom koji je od svake ustupljen za potrebe sajta. Osim toga, osnovni meni sadrži i veoma dobro kreiranu mašinu za naprednu pretragu, zatim web adresar svih arhivskih institucija čiji sadržaji su ovde prezentovani, sa osnovnim informacijama o svakom arhivu, detaljan spisak linkova ka drugim, sličniim web lokacijama, kao i stranicu koja sadrži detaljnije informacije o samom Projektu.

Slobodan Mandić, 2. novembar 2010.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 2, 2010, str. 130.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) IX”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 2, 2010, Bеograd, 2011, str. 125-130.