WWI – Page 2 – Digitalna istorija

1914-1918-online.International Encyclopedia of the First World War,
<http://www.1914-1918-online.net> (15.IV 2015).

Međunarodna onlajn enciklopedija Prvog svetskog rata, postavljena u oktobru 2014. godine, rezultat je zajedničkog naučnog poduhvata više od hiljadu stručnjaka iz pedeset raznih zemalja. Rukovodeći tim projekta nalazi se pri berlinskom Slobodnom univerzitetu, na čelu sa profesorima Oliverom Jancom (Oliver Janz) i Nikolasom Apostolopulosom (Nicolas Apostolopoulos). Pored naglašene internacionalne perspektive, autori ističu i visok akademski kvalitet članaka (dva nivoa recenzije), otvoren pristup, i iz ugla zapadnoevropskih zemalja do sada zanemareni geografski prostor. Shodno svim mogućnostima koje nove digitalne i internet tehnologije pružaju, bogat i raznovrstan materijal je multimedijalno predstavljen, a zahvaljujući konceptu semantičkog veba, i veoma pregledan i lako pretraživ. Enciklopediji se pristupa preko posebnog i vidno istaknutog banera, koji vodi do nove lokacije, u formi dodatnog domena osnovnog sajta Projekta. Članci su razvrstani u nekoliko sekcija: tematski, geografski, abecedno, indeksno, bibliografski, autorski, hronološki. Podrazumeva se da je sve kategorije moguće i ukrštati, tako da je navigacija kroz sajt izuzetno jednostavna i zanimljiva. Početna stranica sadrži i više drugih odeljaka, koji pružaju dodatne informacije o autorima i uredničkom timu, partnerskim institucijama, beleškama u medijima, preporučenim linkovima, pristup nalozima društvenih mreža. Svojim tehničkim preferencijama, bogatim sadržajem, širokom međunarodnom komponentom, kvalitetom članaka i redovnim dopunjavanjem Enciklopedija u potpunosti opravdava reputaciju nezaobilazne lokacije među brojnim onlajn sadržajima s temom Prvog svetskog rata.

Slobodan Mandić, 15. april 2015.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 3, 2013, str. 165-166.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XVIII”, u: Godišnjak za
društvеnu istoriju 3, 2013, Bеograd, 2015, str. 165-169.

NBS – Veliki rat

January 30, 2021February 24, 2021 admin

Narodna biblioteka Srbije, Veliki rat

Народна библиотека Србије, Велики рат, <http://velikirat.nb.rs> (30. IV 2013).

Sajt Veliki rat Narodne biblioteke Srbije, pušten u pogon i predstavljen javnosti 28. februara 2013. godine, povodom dana NBS i Nacionalnog dana knjige, predstavlja digitalnu biblioteku nastalu kao deo projekta Europeana kolekcije 1914-1918. Središnji deo prezentacije čini odeljak Kolekcije koji sadrži veoma bogat i raznovrsan materijal o učešću Srbije i srpskog naroda u Prvom svetskom ratu. Dostupna građa je razvrstana u nekoliko kategorija (Knjige, Periodika, Rukopisna građa, Plakati, Slike, Kartografska građa, Razno), a prema rečima autora teksta na sajtu, cilj je da se korisnicima omogući istraživanje i korišćenje digitalizovanih kolekcija kako iz NBS tako i drugih institucija koje čuvaju srodnu građu. Struktura podataka za svaku od unetih jedinica u kolekciji sastoji se iz nekoliko polja, koja variraju u zavisnosti od vrste izvora, a verovatno i od prethodno raspoloživih (analognih) podataka (na primer, predmetna odrednica nije svugde uneta).

Zbog izuzetnog značaja, činjenice da su ovakve kolekcije izuzetno retke kod nas, kao i vrednosti već do sada urađenog, trebalo bi ukazati i na nekoliko uočenih (tehničkih) propusta. Test polja za pretragu nije dao zadovoljavajuće rezultate u gornjem okviru, već je potrebno upotrebiti opciju za naprednu pretragu. Takođe, iako je omogućen zaista lep pregled dostupne građe, (dokumenta su u zadovoljavajućoj rezoluciji, i sa solidnim pregledačem galerija), korisnici su na žalost uskraćeni za slovnu pretragu, a ni dostupna pretraga po tagovima trenutno ne funkcioniše. Iako na sajtu postoji posebna sekcija naslovljena Za učenje, u njoj su samo naznačeni ciljevi i značaj dostupnih izvora onima „koji istoriju uče, kao đaci ili studenti, koji je predaju u školama i onima kojima je proučavanje i istraživanje ovog razdoblja hobi”. Možda bi se posebnost ove sekcije mogla unaprediti primerima njihove upotrebe u obrazovne svrhe. Pohvalno je što su korisnicima dati opšti uslovi korišćenja dosutpne digitalizovane građe, ali je neoubičajeno da nigde nisu navedena imena lica koja su zaslužna za realizovanje projekta (zamislimo štampane zbornike sa ovolikom količinom građe bez potpisanih imena).

Slobodan Mandić, 30. april 2013.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 3, 2012, str. 150.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XVI”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 3, 2012, Bеograd, 2013, str. 147-151.

Combined Arms Research Library

January 21, 2021February 24, 2021 admin

Combined Arms Research Library, CARL’s Digital Library

Combined Arms Research Library, CARL’s Digital Library, <http://cgsc.leavenworth.army.mil/carl/contentdm/home.htm> (24. IX 2009).

Digitalna biblioteka američkog Centra za istraživanje vojne nauke (Combined Arms Research Library – CARL) većinom se sastoji od elektronskih kopija papirnih dokumenata u posedu biblioteke. Pored primarne izvorne građe, korisnicima su dostupne i doktorske disertacije, studentski radovi, kao i digitalna kolekcija stručnog časopisa Military Review od aprila 1974. do najnovijeg broja. Iako primarno podeljena na dvanaest sekcija, snalaženje u ovoj digitalnoj kolekciji je višestruko olakšano mogućnošću napredne pretrage: prema ključnim rečima, tačnoj frazi, nekoj od zadatih reči, isključivanjem pojedine reči. Zahvaljujući tome, veoma je lako uočiti da i istraživači koji se zanimaju za vojnu istoriju Srbije, Balkana i Jugoistočne Evrope u ovoj biblioteci mogu pronaći dokumenta i materijal značajan za područja njihovog istraživanja. Prilikom vršenja pretrage kolekcije, svaka stranica sadrži dvadeset rezultata sa ikonicom, naslovom, autorom i kratkim opisom svakog dokumenta posebno. Svi dostupni dokumenti su prezentovani u PDF formatu.

Slobodan Mandić, 24. septembar 2009.

Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2009, str. 111.

Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) V”,
u: Godišnjak za društvеnu istoriju 1, 2009, Bеograd, 2009, str. 111-117.